Như thế nào là một vườn rau đẹp?
Vườn rau đẹp là một vườn rau gọn gàng, sạch sẽ và có nhiều màu sắc. Bên cạnh việc thỏa mãn được thị giác, chúng còn phải được bố trí hợp lý để người sử dụng cảm thấy thuận tiện và thoải mái nhất. Những vườn rau đẹp thường được thiết kế chi tiết trước khi lắp đặt, quá trình này sẽ được áp dụng những tiêu chuẩn và nguyên tắc cần thiết cho việc bố trí vườn rau. Trong bài viết này, Vina Vườn sẽ chia sẻ những kinh nghiệm để giúp các bạn bố trí vườn rau đẹp tại nhà.
Một vườn rau được bố trí khá chỉn chu
Bố trí vườn rau đẹp tại nhà
- Thêm lối đi vào giữa vườn rau vừa phục vụ cho việc chăm sóc rau, vừa giúp cho vườn rau phân thành từng ô gọn gàng, bắt mắt. Lối đi còn có nhiệm vụ giữ vệ sinh cho chúng ta khi đi thăm vườn, chân không giẫm lên đất trồng và các loại rau khi di chuyển. Việc thiết kế một lối đi hợp lý còn thể hiện được tính chuyên nghiệp khi bố trí vườn rau đẹp mắt tại nhà.
- Bố trí thêm các loại cây khác xen kẽ với rau, có thể là cây ăn trái như cóc, ổi, lựu… bóng mát của chúng làm dịu bớt cái nắng cho vườn rau, đồng thời tăng thêm sự đa dạng cho khu vườn, cung cấp thêm nhiều loại thực phẩm sạch cho gia đình.
- Trồng xen kẽ nhiều loại rau củ khác nhau: xà lách, diếp cá, càng cua, cải con… Bữa ăn hàng ngày cho gia đình sẽ thêm phần phong phú, đỡ nhàm chán. Những loại rau có thời gian thu hoạch khác nhau, chúng ta có thể sử dụng những loại có thời gian thu hoạch ngắn trong khi chờ đợi những loại có thời gian thu hoạch dài hơn.
- Làm vườn rau thêm nhiều màu sắc bằng cách trồng các loại rau củ có màu sắc khác nhau như là cà chua, cà tím, rau, bí đao… vườn rau của bạn sẽ thêm phần rực rỡ và bắt mắt.
- Nâng cao phần đất trồng rau làm cho địa hình của khu vườn thay đổi, có chỗ cao, chỗ thấp, tạo cảm giác mới lạ và đẹp mắt mỗi khi bạn thăm vườn. Chúng ta có thể thực hiện giải pháp này bằng cách bố trí khay trồng rau thành nhiều tầng và xen kẽ nhau, 2 tầng rau rồi đến 1 tầng rau rồi lại 2 tầng rau. Ngoài ra, người ta còn xây nhiều bồn trồng rau có độ cao và hình dạng khác nhau, làm cho vườn rau trở thành một tác phẩm nghệ thuật. Bên cạnh mục đích thẩm mỹ, việc nâng cao phần đất trồng còn đảm bảo cho khả năng thoát nước của vườn rau tốt hơn.
Dùng vật liệu gỗ trồng rau để tăng tính thẩm mỹ
Các bước cơ bản để bố trí vườn rau đẹp mắt
Khảo sát thực tế khu vực dự định trồng rau
Đo đạc kỹ từng kích thước của khu vực dự định trồng rau bao gồm chiều dài, chiều rộng, và các đoạn kích thước nhỏ khác trong trường hợp khu vườn của bạn không vuông vức. Xem xét hướng nắng, hướng gió của khu vườn để có thể bố trí vườn rau hợp lý. Xác định nguồn điện, nguồn nước để phục vụ cho việc lắp đặt hệ thống tưới vườn.
Thiết kế hệ thống khay trồng cho vườn rau
Sau khi đã có kích thước cụ thể của khu vườn, thực hiện chia khu vườn ra thành 2 phần bố trí đan xen nhau là phần trồng rau và phần lối đi. Phần trồng rau thường có bề rộng khoảng 1.2m, chiều dài phụ thuộc vào kích thước khu vườn. Phần lối đi có bề rộng khoảng 0.5m, đủ cho một người có thể di chuyển và chăm sóc rau, phần lối đi sẽ bao bọc xung quanh phần trồng rau để đảm bảo chúng ta có thể với tay tới được tất cả vị trí của vườn rau.
Nếu bạn dự định trồng rau trong khay nên chọn các kích thước mà 1.2m có thể chia hết được như 20cm, 30cm, 40cm, 60cm. Xác định số tầng rau sẽ trồng để tính toán số lượng khay trồng và khung giàn cần thiết cho việc lắp đặt vườn rau.
Lựa chọn loại rau
Loại rau củ sẽ được lựa chọn tùy theo sở thích và mục đích sử dụng của gia đình là chính. Để tăng thêm phần hữu ích và thẩm mỹ cho vườn rau, có thể tham khảo thêm các mẹo thiết kế vườn rau đẹp đã nêu ở trên. Vina Vườn cũng đề xuất một số loại rau củ phổ biến như: rau muống, rau họ cải, xà lách, mồng tơi, cà chua, cà tím, bí ngòi, dưa leo, bầu, mướp, đậu cô ve…
Tiến hành lắp đặt
- Lắp đặt hệ thống kỹ thuật, bao gồm: nguồn điện 220V để dự phòng cho việc lắp đặt
máy bơm
khi áp lực nước yếu,đường ống nước
có kích thước tối thiểu D27 để đảm bảo cung cấp đủ nước cho nhu cầu của vườn rau, mặt sàn có độ dốc tối thiểu 3% và miệng thu nước sàn.
- Lắp đặt hệ thống khay trồng rau: nếu bạn trồng trong bồn thì xây gạch lên cao khoảng 20cm bao xung quanh phần trồng rau đã xác định ở bước 2. Nếu bạn trồng rau trong từng khay thì lắp đặt khung đỡ trước (trường hợp có nhiều tầng) sau đó đặt khay vào đúng vị trí và cố định chúng lại.
- Đổ đất trồng rau: đầu tiên lót vỉ thoát nước xuống dưới đáy khay hoặc đáy bồn, tiếp theo trải một lớp vải kỹ thuật để ngăn không cho lớp đất trồng bị trôi, đổ đất trồng vào đến khi còn cách mặt khay khoảng 3cm – 5cm, nén đất một cách vừa phải nếu quá chặt thì rễ sẽ rất khó tiếp nhận oxy còn quá xốp thì đất sẽ không thể giữ được nước lâu. Cuối cùng là gieo hạt và tưới đều đặn cho rau phát triển tốt.
Bố trí vườn rau theo tầng
Những vị trí lý tưởng để trồng rau
Sân thượng
Bố trí vườn rau trên sân thượng là sự lựa chọn của rất nhiều gia đình khi ngôi nhà không có quá nhiều không gian để trồng cây. Sân thượng là một khu vực rộng rãi, thoáng mát, đầy đủ ánh nắng, ít khi sử dụng nên rất thích hợp cho việc trồng cây. Có hai điều chúng ta nên lưu ý khi bố trí vườn rau trên sân thượng:
- Sân thượng phải hứng trọn cái nắng gay gắt vào ban ngày, ảnh hưởng xấu đến quá trình sinh trưởng của cây. Để giúp cây hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, chúng ta cần chú ý dùng màn che giăng phía trên và rào thêm 4 hướng xung quanh nếu cần thiết.
- Áp lực nước tại sân thượng không mạnh, cho dù là sử dụng nước máy từ dưới mặt đất lên hay sử dụng bồn nước trực tiếp từ sân thượng. Vì vậy chúng ta cần lắp đặt một máy bơm nhỏ ở sân thượng để hỗ trợ cho việc
tưới cây
được thoải mái hơn.
Ban công
Một số những ngôi nhà không có sân thượng để trồng cây do mái nhà được lợp bằng tôn hoặc gạch ngói, lúc này ban công trở thành khoảng không gian lý tưởng để thiết kế một vườn rau đẹp, đặc biệt là đối với căn hộ chung cư. Một điểm cộng của ban công chính là không phải chịu cái nắng quá gay gắt như sân thượng vì đã được mái hiên che chắn một phần. Những điểm lưu ý khi lắp đặt vườn rau ở ban công là:
- Đảm bảo hệ thống thoát nước trên sàn nhà luôn hoạt động tốt để tránh tình trạng tràn nước mỗi khi tưới cây vì diện tích của ban công rất nhỏ.
- Lắp đặt sẵn một vòi nước ở bên công để phục vụ cho việc tưới tiêu.
- Sắp xếp các khay trồng rau gọn gàng, tươm tất vì không gian ban công đôi khi cũng là nơi sinh hoạt của gia đình.
Sân sau
Có thể nói sân sau được thiết kế để phục vụ cho những việc nội trợ trong gia đình như bếp núc, giặt giũ, rửa dọn… thế nên cũng rất hợp lý khi trồng rau tại khu vực này. Sân sau rất kín đáo vì vậy chúng ta không cần phải thiết kế một vườn rau quá cầu kỳ, thẩm mỹ cho nó. Vườn rau ở sân sau đơn giản chỉ cần một lớp đất trồng, vài viên gạch thẻ tạo thành lối đi giúp chúng ta tiếp cận để chăm sóc cây và một nguồn nước để tưới cây. Trồng rau ở sân sau vừa đơn giản, tiết kiệm, vừa tiện cho việc nấu ăn trong gia đình vì chỉ cách nhà bếp vài bước chân.
Bên hông nhà
Vị trí bên hông nhà là nơi sau cùng mà chúng ta nghĩ đến khi trồng rau, thông thường chỉ có những căn biệt thự hoặc nhà vườn là có khoảng không gian này. Chúng ta thường sử dụng phần diện tích bên hông nhà như một lối đi nối liền khu vực trước nhà và sau nhà, một vườn rau nhỏ đẹp sẽ khiến khu vực này bớt đơn điệu.
Một cách bố trí đơn giản nhưng khá gọn gàng
Các kiểu trồng rau phổ biến
Dùng khuôn sắt
Trên thị trường có các loại khuôn sắt được chế tạo sẵn để trồng cây, chúng ta có thể sử dụng một khuôn đầy đủ có hình dạng hình hộp chữ nhật hoặc mua từng tấm riêng lẻ để tự tạo ra khuôn sắt có kích thước như ý. Ưu điểm của cách trồng rau này là bền trong điều kiện có nhiều mưa nắng như khi trồng ở sân thường, nhược điểm là dễ hấp thụ nhiệt nên không phù hợp với các loại rau có lá to như xà lách, cải bẹ xanh, cải thìa…
Thùng xốp, khuôn gỗ, khuôn nhựa
Đặc điểm chung của thùng xốp, khuôn gỗ, khuôn nhựa là cách nhiệt tốt, chi phí thấp, dễ tìm mua, gọn nhẹ…Các vườn rau đẹp hiện nay thường được bố trí bằng những loại vật liệu này.
Trồng bằng chậu treo
Để tiết kiệm không gian nhằm tăng số lượng rau trong vườn, người ta trồng bằng chậu treo. Chậu treo ở độ cao ngang ngực sẽ thuận tiện hơn cho việc chăm sóc đồng thời tạo bóng mát cho các khay trồng ở bên dưới. Phương pháp trồng bằng chậu treo còn hạn chế sâu bọ và côn trùng gây hại cho vườn rau.
Trồng trong chai nhựa
Chai nhựa là loại vật liệu rất khó phân hủy, nếu thải ra môi trường sẽ trở thành tác nhân gây ô nhiễm lớn. Để giảm thiểu vấn đề này, chai nhựa được tái sử dụng vào việc trồng rau tại nhà, hành động này còn giúp tiết kiệm chi phí đầu tư cho các khay, chậu.
Dùng kệ đứng
Vườn rau dùng kệ đứng là cách trồng trên nhiều tầng, các tầng lệch nhau để đảm bảo tất cả rau đều nhận được ánh nắng mặt trời. Thiết kế càng nhiều tầng thì số lượng rau trồng được càng nhiều, phương pháp này thường áp dụng cho các gia đình có nhu cầu sử dụng rau nhiều. Ngoài ra, các tầng rau sẽ giúp tiết kiệm được không gian, nhường phần diện tích còn lại cho lối đi, người làm vườn sẽ dễ di chuyển và chăm sóc rau hơn.
Giàn rau áp tường
Phương pháp trồng rau áp tường sử dụng các khay hẹp có bề rộng từ 10cm – 15cm gắn thành nhiều hàng trên vách tường. Kiểu trồng rau này tiết kiệm tối đa không gian cho chủ nhà, phù hợp ở những vị trí nhỏ hẹp như ban công. Vì các khay trồng này rất hẹp, ít không gian để đặt đất vào trong nên thường áp dụng phương pháp thủy canh (là phương pháp trồng sao cho rễ cây luôn ngập trong nước).
Những câu hỏi thường gặp
Những kiểu trồng rau nào đang phổ biến hiện nay?
Hiện nay, các hộ gia đình thường trồng rau bằng cách dùng khuôn gỗ, thùng xốp, khay nhựa, chậu treo, dùng kệ đứng hay giàn rau áp tường.
Kiểu trồng rau nào ngăn ngừa sâu bọ gây hại hiệu quả nhất?
Trồng bằng chậu treo sẽ hạn chế được sâu bọ và côn trùng gây hại cho vườn rau vì các chậu rau sẽ không tiếp xúc với mặt đất hay vách tường, côn trùng sâu bọ sẽ khó tiếp cận hơn.
Tại sao phải thiết kế hệ thống khay trước khi lắp đặt để có một vườn rau đẹp?
Bước thiết kế chuẩn sẽ giúp cho phần thi công lắp đặt dễ dàng và nhanh chóng hơn, đồng thời vườn rau sau khi hoàn thiện sẽ giống với ý tưởng ban đầu nhất vì đã được tính toán một cách hợp lý.
Có những cách nào để thiết kế vườn rau đẹp?
Đó là thêm lối đi, bố trí nhiều loại cây xen kẽ vào vườn rau, trồng các loại rau có thời gian thu hoạch khác nhau, sử dụng rau củ có nhiều màu sắc và tạo địa hình cho vườn rau.
Những vị trí nào thường được dùng để trồng rau tại nhà?
Các gia đình thường trồng rau tại các vị trí như: sân thượng, ban công, sân sau và bên hông nhà.
