Yếu quyết: “Chậm rãi, không tham gia hỗn chiến, nhằm làm các bên tham chiến mệt mỏi tranh đấu lẫn nhau. Rồi tấn công tổng thể với toàn sức mạnh và dẫm nát tất cả”.
Kế này là dựa vào việc kẻ địch không chỉ có một kẻ thù. Kẻ thù có thể ở trong, có thể ở ngoài. Dù cho địch có rối loạn ở trong hay ở ngoài thì điều quan trọng là nó đang cháy. Khi nó đang cháy, xông vào có thể bị cháy oan, bị thiệt hại. Cho nên đôi khi cách tốt nhất là đứng xa xa ngó. Đợi khi nào địch tổn thất và mệt mỏi thì mới vào kết thúc trận chiến.
Có câu “Cò trai giằng giật, ngư ông hưởng lợi”, nó xuất phát từ tích sau: Một người nước Yên tên là Tô Đại (anh của Tô Tần) tới yết kiến vua nước Yên là Huệ Vương, tâu rằng:
– Trên đường đi tới đây, tôi đi ngang qua bờ sông Dịch Thủy, thấy một con trai đang há miệng phơi nắng. Lúc đó một con cò đáp xuống, thấy thịt trai có vẻ ngon, thò mỏ mổ vào thịt trai, con trai lập tức khép chặt miệng lại, kẹp cứng mỏ cò. Hai con trì níu nhau.
Con cò bảo:
– Hôm nay mày không há miệng ra, ngày mai mày không há miệng ra, mày sẽ chết đói.
Con trai đáp:
– Hôm nay mày không rút được mỏ ra, ngày mai mày cũng không rút được mỏ ra, mầy cũng sẽ chết đói.
Hai con tiếp tục trì kéo nhau, không con nào chịu buông tha con nào.
Một lão ngư đi ngang trông thấy mỉm cười thích chí. Thò tay túm bắt cả 2 con trai và cò, đem về nhà làm thịt, nấu chung một nồi, gia đình ngư ông được một bữa ăn ngon lành.
Chủ yếu ứng dụng của kế này là Lợi dụng xung đột của địch (xung đột trong và ngoài) để mà hưởng lợi ích trong khi mất ít công sức nhất. Ngoài ra, kế này cũng nhắc nhở ta khi thấy xung đột mà ta không chắc chắn có thể thắng được ngay thì tốt nhất là quan sát đã, đừng tham chiến vội, cho tới khi có đủ thông tin để đảm bảo sự thắng (biết được sự mệt mỏi của địch tới mức tối ưu)
Ứng dụng thực tiễn:
Trong một công ty, anh A và anh B đều muốn lên trưởng phòng kinh doanh. Họ chia bè phái đánh nhau, tìm mọi cách phá hại thành tích của nhau. Có anh C nọ, dĩ hòa vi quý, ai cũng quý mà chẳng tranh giành. Anh C này sau giờ làm ngồi chơi cờ ở quán nước trước cổng cơ quan, thấy sếp tổng đi ra mua thuốc lá thì quay lưng về phía sếp giả tảng như không thấy, nói với đồng nghiệp ngồi đối diện là: “Lần chọn trưởng phòng này, dù là A hay B được lên thì phòng này cũng sẽ sa thải 1 nửa còn lại vì găng nhau tới mức như thế này rồi, năm nay rồi sản lượng sales sẽ chẳng ra sao cho mà xem. Tôi chắc cũng phải tìm việc mới thôi”. Nói rồi thở dài mà đánh cờ tiếp. Kết quả là C được lên trưởng phòng.
Ví dụ khác:
Cảnh sát hình sự thấy hai nhóm côn đồ đánh nhau, dân gọi báo. Tới hiện trường chẳng bao giờ vào ngay, để yên tiếng súng, tiếng đao rồi vào thu hoạch, bắt cả lũ.
(David Nguyen)
