Ngày nay vấn nạn hàng giả hàng nhái tràn lan trên thị trường không chỉ khiến người tiêu dùng gặp nhiều rắc rối mà còn khiến các nhà chức trách đau đầu. Để trở thành người tiêu dùng thông thái không bị thương lái dắt mũi, các bạn những người tiêu dùng cần phải biết cách kiểm tra hàng giả hàng thật bằng mã vạch được dán trên sản phẩm.
1. Mã vạch là gì?
Giống như con người khi sinh ra có giấy khai sinh xác minh thân phận thì hàng hóa cũng có mã vạch để cho người ta biết đây là mặt hàng có rõ nguồn gốc xuất sứ.
Trên bất cứ loại hàng bán tiêu chuẩn nào của các công ty lớn hoặc nhỏ đều có dán một tờ mã vạch nhận dạng. Trong mã vạch sẽ chứa đựng công nghệ nhận dạng ẩn chứa thông tin về nơi sản xuất, đơn vị sản xuất, mặt hàng sản xuất…v.v… bằng những con số hoặc hình thù để nhân viên bán hàng hoặc người mua hàng có thể mau chóng xác định những thông tin về mặt hàng thông qua máy quét hoặc mắt nhìn.
Hiện nay thị trường có rất nhiều kiểu mã vạch khác nhau nhưng tựu chung chúng ta có thể phân chia chúng thành hai kiểu: mã vạch 1D và mã vạch 2D
– Mã vạch 1D là loại mã vạch tuyến tính thông thường, gồm những dọc kẻ dọc song song với nhau và chỉ có một hàng kẻ duy nhất như thế. Mã vạch này còn được gọi là mã vạch một chiều vì những dữ liệu được mã hóa trên mã vạch trong chiều rộng ngang. Bên dưới những đường kẻ song song đó là một dãy số để người tiêu dùng có thể đọc được một số thông tin mà không cần dùng máy quét.
Hiện nay có một số loại mã vạch 1D như sau:
Loại mã vạch
Ngành nghề sử dụng
Lý do
UPC
Công nghiệp thực phẩm
Cần mã số chứ không cần mã chữ
Các nhà buôn bán lẻ
Mật độ cao, đáng tin cậy.
Sử dụng ở Bắc Mỹ và Canada
Cần mã kiểm lỗi
EAN
Giống như UPC
Cần mã số chứ không cần mã chữ
Mật độ cao, đáng tin cậy
Cần mã kiểm lỗi
Sử dụng cho các nước khác không thuộc Bắc Mỹ
Code 39
Bộ Quốc phòng
Cần mã hoá cả chữ lẫn số
Ngành y tế
Công nghiệp nhôm
Dễ in
Các nhà xuất bản sách định kỳ
Rất an toàn, không có mã kiểm lỗi
Các cơ quan hành chánh
Interleaved 2of 5
Phân phối, lưu kho
Dễ in
Các sản phẩm không phải là thực phẩm
Các nhà sản xuất, nhà buôn bán lẻ.
Kích thước nhỏ gọn
Hiệp hội vận chuyển Container
Codabar
Ngân hàng máu
Rất an toàn.
Thư viện
Thư tín chuyển phát nhanh trong nước.
Dày dặt
Công nghiệp xử lý Film ảnh
Code 128
Công nghiệp chế tạo
Cần dung lượng 128 ký tự
Vận chuyển Container
– Mã vạch 2D còn có tên là mã vạch hai chiều chứa nhiều thông tin hơn mã vạch 1D. Khác với 1D được lưu trữ thông tin theo chiều ngang thì 2D lưu trữ trên cả chiều ngang lẫn chiều dọc. Có hai loại mã vạch 2D được sử dụng lưu hành trên thị trường.
Loại mã vạch
Tên gọi
Đặc điểm
Hình dáng
Mã xếp chồng
16K
Với 2 “chồng” lưu trữ được 14 ký số
Code 49
18 ký số cho 1 kích thước rất nhỏ
PDF 417
2 chồng lưu được 15 ký số
Mã ma trận
Data Matrix
Những điểm chấm phân bố trong hình vuông
QR Code
Những điểm chấm và hình vuông phân bố trong hình vuông
2. Cách kiểm tra hàng giả hàng thật
2.1. Kiểm tra bằng mắt
Mã vạch thường được quét bằng máy để có thể truy xuất thông tin trên hệ thống, tuy nhiên với người tiêu dùng bình thường thường có ít cơ hội có máy quét mã như các nhân viên bán hàng cho nên các bạn có thể sử dụng những con số nằm bên dưới mã vạch để truy xuất thông tin xuất sứ của món hàng. Phương pháp này chỉ có thể sử dụng cho loại mã vạch 1D có kèm theo số ở dưới.
Thường các bạn có thể đọc được nguồn gốc xuất sứ của mặt hàng thông qua những con số đầu của mã vạch. Ở đây các ThuThuatPhanMem.vn sẽ hướng dẫn các bạn cách đọc mã vạch lưu hành thông dụng nhất ở Việt Nam EAN-13.
Mã vạch EAN-13 có một dãy số gồm bốn nhóm từ trái sang phải:
- Nhóm 1: Ba chữ số đầu là mã số về quốc gia (vùng lãnh thổ).
- Nhóm 2: Tiếp theo gồm bốn chữ số là mã số về doanh nghiệp.
- Nhóm 3: Tiếp theo gồm năm chữ số là mã số về hàng hóa.
- Nhóm 4: Số cuối cùng là số về kiểm tra (C).
Ví dụ theo quy ước trên, số kiểm tra (C) có ý nghĩa về quản lý đối với việc đăng nhập, đăng xuất của các loại sản phẩm hàng hóa của từng loại doanh nghiệp.
Cách thức xác định số kiểm tra:
Ví dụ: Mã số 8 9 3 3 4 8 1 0 0 1 0 6 – C:
+ Bước 1 – Xác định nguồn gốc hàng hóa: 893 là mã số hàng hoá của quốc gia Việt Nam; 3481 là mã số doanh nghiệp thuộc quốc gia Việt Nam; 00106 là mã số hàng hoá của doanh nghiệp.
Các bạn có thể tra cứu mã vạch các quốc gia khác trên thế giới tại bảng dưới đây:
+ Bước 2 – Xác định C.
Cộng tổng giá trị của các số ở thứ tự lẻ bắt đầu được tính từ phải sang trái của dãy mã số (trừ số C), ta có: 6 + 1 + 0 + 8 + 3 + 9 = 27 (1)
Nhân (1) với 3, ta có: 27 x 3 = 81 (2)
Cộng tổng giá trị của các số ở thứ tự chẵn còn lại, ta có: 0 + 0 + 1 + 4 + 3 + 8 = 16 (3)
Cộng giá trị (2) với (3), ta có: 81 + 16 = 97 (4)
Lấy giá trị của (4) làm tròn theo bội số của 10 gần nhất rồi trừ đi (4) ta có: 100 – 97 = 3. Như vậy C = 3
=> Trong trường hợp này mã số EAN-13 có mã số hàng hóa đầy đủ là: 893 3481 00106 3
2.2. Cách kiểm tra bằng phần mềm đơn giản
Nếu không nhớ được các điều trên, các bạn có thể sử dụng phần mềm trên điện thoại để kiểm tra hàng thật hàng giả bằng mã vạch.
Tải phần mềm kiểm tra hàng cho: Android | iOS
Với Android, các bạn tải phần mềm này trên CH Play. Các bạn bấm vào Cài đặt để có thể Cài đặt phần mềm này trên máy điện thoại.
Sẽ phải mất một thời gian để phần mềm có thể tải về, bạn cần kiên nhẫn chờ đợi. Sau khi phần mềm tải về xong, các bạn có thể bấm Mở để sử dụng nó.
Lưu ý rằng khi phần mềm hỏi cấp quyền Camera/Máy ảnh cho nó thì các bạn hãy bấm chấp nhận để phần mềm có thể sử dụng Camera quét mã hàng hóa cho mình.
Việc thực hiện quét mã sẽ nhanh chóng được thực hiện khi các bạn đặt mã vạch trước ống kính camera trên điện thoại, lưu ý phải để mã vạch nằm trong khung hình vuông trên màn hình điện thoại.
Sau khi quét xong, phần mềm sẽ cung cấp cho các bạn mã vạch của sản phẩm, loại mã vạch các bạn đã quét. Sau khi lấy được thông tin này, các bạn có thể tra cứu nó trên dữ liệu trang web.
Bạn click vào Tìm kiếm sản phẩm hoặc Tìm kiếm trên web để có thể tìm kiếm mặt hàng này.
Nếu đây là mặt hàng đã niêm yết có nguồn gốc xuất sứ rất rõ ràng thì các bạn sẽ thấy thông tin của nó trên trang web và không lo đây là hàng giả.
Còn nếu như mặt hàng không thể tìm kiếm được thì đây là hàng giả chưa được đăng ký tại Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (GS1 Việt Nam) nói riêng và các tổ chức đo lường thế giới nói chung.
Với phần mềm trên iOS, các bạn cũng làm theo các bước tương tự để sử dụng.
Các bạn có thể tìm kiếm sản phẩm trên các trang mua bán đáng tin cậy hoặc các trang tìm kiếm lớn như Google, Yahoo, Bing…
Nếu tìm ra sản phẩm trên các trang đó, nghĩa là mặt hàng của bạn có nguồn gốc xuất sứ rõ ràng.
Cảm ơn các bạn đã đọc và theo dõi bài viết của ThuThuatPhanMem.vn chúng tôi. Hiện tại chắc các bạn đã rõ ràng hơn cách kiểm tra hàng thật hàng giả bằng mã vạch thông qua bài viết hướng dẫn này rồi chứ. Chúc các bạn có thể mua sắm một cách thông minh và hiệu quả.
