Toàn cây và hạt của ích mẫu dùng để làm thuốc.
Nhiều lợi ích từ ích mẫu
Ích mẫu thường được dùng để chữa trị các bệnh thông thường như đa xơ cứng, mệt mỏi mạn tính, suy giáp, đau dây thần kinh, suy giáp, mãn kinh, hội chứng tiền kinh nguyệt, mất ngủ, và bệnh lý khác có dùng thảo dược. Một công dụng lớn khác của ích mẫu là ngừa ung thư vú nhờ chiết xuất ethanol có trong ích mẫu giúp chống lại các tế bào gây ung thư vú, chữa mất ngủ và các bệnh về viêm tấy.
Bồi dưỡng sức khỏe tim: Ích mẫu có chứa thành phần hóa học tự nhiên là leonurine, có tác dụng như chất làm giãn nở mạch dạng nhẹ, chống co thắt và thư giãn các cơ bắp, đặc biệt là của tim. Hơn nữa, ích mẫu còn hỗ trợ việc giảm tình trạng đông máu, loại bỏ chất béo trong cơ thể và hạ huyết áp.
Người Hy Lạp và La Mã cổ xem ích mẫu như bài thuốc chữa tăng nhịp tim nhanh. Sau đó, cách này tiếp tục sử dụng rộng rãi trong nhiều thế kỷ tại châu Âu. Thực tế là, các nhà khoa học Đức chọn loại thảo mộc này để ngừa tăng nhịp tim do lo lắng hoặc căng thẳng. Cường giáp cũng là nguyên nhân dẫn đến nhịp tim tăng nhanh bất thường và người ta cũng dùng ích mẫu trong trường hợp này. Nên uống hỗn hợp 2g ích mẫu với nước sôi, được lọc lại và để nguội, ba lần mỗi ngày để điều hòa nhịp tim.
Làm dịu tinh thần: Dùng ích mẫu có thể giảm căng thẳng tinh thần và cảm giác lo lắng. Ích mẫu có công dụng tự nhiên trong làm dịu cơ thể và thư giãn các cơ bắp, giảm căng thẳng cho các dây thần kinh và hệ thần kinh. Hơn nữa, nó còn nâng cao tâm trạng, chống suy nhược thần kinh và cải thiện giấc ngủ.
Tốt cho thai phụ: Ích mẫu giúp thư giãn các cơ co thắt tử cung và điều hòa kinh nguyệt, làm dịu cảm giác kích ứng liên quan đến tiền hành kinh đồng thời làm dịu cảm giác lo lắng và gia tăng nội tiết tố liên quan chuột rút trong quá trình sinh nở. Tuy nhiên, tránh dùng ích mẫu sớm khi có thai vì có thể gây sẩy thai. Phụ nữ sau khi sinh con, uống trà ích mẫu có thể làm tinh thần phấn chấn và giảm trầm cảm. Uống đều đặn sau khi sinh có thể ngăn ngừa nhiễm trùng tử cung.
Chữa rối loạn về da: Một số bệnh về da như chàm và viêm da có thể được chữa khỏi nhờ chiết xuất từ ích mẫu, được dùng như thuốc thoa ngoài da. Ích mẫu còn phát huy hiệu quả cao trong chữa trị bệnh giời leo (zona) hoặc ngứa da.
Ích mẫu làm thuốc
Lá ích mẫu non nấu canh, nấu cháo kích thích tiêu hóa và chữa bệnh đường ruột, hạ cao huyết áp.
Nước gà tiềm ích mẫu chữa kinh nguyệt không đều, bồi dưỡng sau sinh và phòng chứng ứ huyết. Lá trà 3g, ích mẫu 6g, đường đỏ 15g, hãm nước sôi 15 phút, uống thay trà, chữa đau bụng kinh do huyết ứ, viêm khoang chậu mãn tính.
Viêm loét dạ dày, tá tràn, ợ chua hay ợ hơi: Uống mỗi lần 3g ích mẫu hòa chung với nước cơm. Uống ngày hai lần, lúc đói.
Lở ngứa, rôm sảy, chốc đầu, thủy đậu ở trẻ em: Dùng cao ích mẫu hòa loãng trong nước tắm cho trẻ hoặc hòa đặc để thoa.
Cao huyết áp, đau đầu, chóng mặt, rối loạn tiền đình: Uống 4g ích mẫu với nước sắc hột muồng sao, dành dành, mộc thông mỗi thứ đều 15g.
Ích mẫu thường được dùng để chữa trị các bệnh thông thường như đa xơ cứng, mệt mỏi mạn tính, suy giáp, đau dây thần kinh, mãn kinh, hội chứng tiền kinh nguyệt, mất ngủ…
Tăng hoạt lực: Ích mẫu nấu thành cao đặc. Uống mỗi ngày từ 4 – 6g với tá dược.
Hành kinh kéo dài: Uống 4g cao ích mẫu với nước sắc lược vàng và trắc bá sao mỗi vị đều 10g.
Máu xuống chân khi có thai do đứng nhiều khi lao động hoặc viêm thận phù thũng: Uống 4g cao ích mẫu với nước 16g sắc mã đề, rễ cỏ tranh hay mộc thông.
Họng sưng đau, nghẹn, khó thở: Giã nát ích mẫu, hòa với 1 chén nước mới múc dưới sông lên, vắt lấy nước cốt, uống hết sẽ làm cho nôn ra được là khỏi.
Tên khoa học của ích mẫu là Leonorus heterophyllus, thuộc họ Lamiaceae. Cây ích mẫu được trồng tại nhiều địa phương ở nước ta và nhiều nước khác trên thế giới. Nhiều thế kỷ nay, ích mẫu được dùng trong điều trị các bệnh liên quan đến sinh nở của phụ nữ nhờ có tác dụng như một chất làm tăng nguồn sữa mẹ để nuôi con bú, làm thuốc bổ cho tử cung trước và sau khi sinh. Từ lâu, nhiều quốc gia trên thế giới dùng nó để điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, chữa trị các bệnh về mãn kinh và kinh nguyệt.Ích mẫu thường được dùng để chữa trị các bệnh thông thường như đa xơ cứng, mệt mỏi mạn tính, suy giáp, đau dây thần kinh, suy giáp, mãn kinh, hội chứng tiền kinh nguyệt, mất ngủ, và bệnh lý khác có dùng thảo dược. Một công dụng lớn khác của ích mẫu là ngừa ung thư vú nhờ chiết xuất ethanol có trong ích mẫu giúp chống lại các tế bào gây ung thư vú, chữa mất ngủ và các bệnh về viêm tấy.Bồi dưỡng sức khỏe tim: Ích mẫu có chứa thành phần hóa học tự nhiên là leonurine, có tác dụng như chất làm giãn nở mạch dạng nhẹ, chống co thắt và thư giãn các cơ bắp, đặc biệt là của tim. Hơn nữa, ích mẫu còn hỗ trợ việc giảm tình trạng đông máu, loại bỏ chất béo trong cơ thể và hạ huyết áp.Người Hy Lạp và La Mã cổ xem ích mẫu như bài thuốc chữa tăng nhịp tim nhanh. Sau đó, cách này tiếp tục sử dụng rộng rãi trong nhiều thế kỷ tại châu Âu. Thực tế là, các nhà khoa học Đức chọn loại thảo mộc này để ngừa tăng nhịp tim do lo lắng hoặc căng thẳng. Cường giáp cũng là nguyên nhân dẫn đến nhịp tim tăng nhanh bất thường và người ta cũng dùng ích mẫu trong trường hợp này. Nên uống hỗn hợp 2g ích mẫu với nước sôi, được lọc lại và để nguội, ba lần mỗi ngày để điều hòa nhịp tim.Dùng ích mẫu có thể giảm căng thẳng tinh thần và cảm giác lo lắng. Ích mẫu có công dụng tự nhiên trong làm dịu cơ thể và thư giãn các cơ bắp, giảm căng thẳng cho các dây thần kinh và hệ thần kinh. Hơn nữa, nó còn nâng cao tâm trạng, chống suy nhược thần kinh và cải thiện giấc ngủ.Ích mẫu giúp thư giãn các cơ co thắt tử cung và điều hòa kinh nguyệt, làm dịu cảm giác kích ứng liên quan đến tiền hành kinh đồng thời làm dịu cảm giác lo lắng và gia tăng nội tiết tố liên quan chuột rút trong quá trình sinh nở. Tuy nhiên, tránh dùng ích mẫu sớm khi có thai vì có thể gây sẩy thai. Phụ nữ sau khi sinh con, uống trà ích mẫu có thể làm tinh thần phấn chấn và giảm trầm cảm. Uống đều đặn sau khi sinh có thể ngăn ngừa nhiễm trùng tử cung.Một số bệnh về da như chàm và viêm da có thể được chữa khỏi nhờ chiết xuất từ ích mẫu, được dùng như thuốc thoa ngoài da. Ích mẫu còn phát huy hiệu quả cao trong chữa trị bệnh giời leo (zona) hoặc ngứa da.Lá ích mẫu non nấu canh, nấu cháo kích thích tiêu hóa và chữa bệnh đường ruột, hạ cao huyết áp.Nước gà tiềm ích mẫu chữa kinh nguyệt không đều, bồi dưỡng sau sinh và phòng chứng ứ huyết. Lá trà 3g, ích mẫu 6g, đường đỏ 15g, hãm nước sôi 15 phút, uống thay trà, chữa đau bụng kinh do huyết ứ, viêm khoang chậu mãn tính.Uống mỗi lần 3g ích mẫu hòa chung với nước cơm. Uống ngày hai lần, lúc đói.Dùng cao ích mẫu hòa loãng trong nước tắm cho trẻ hoặc hòa đặc để thoa.Uống 4g ích mẫu với nước sắc hột muồng sao, dành dành, mộc thông mỗi thứ đều 15g.Ích mẫu nấu thành cao đặc. Uống mỗi ngày từ 4 – 6g với tá dược.Uống 4g cao ích mẫu với nước sắc lược vàng và trắc bá sao mỗi vị đều 10g.Uống 4g cao ích mẫu với nước 16g sắc mã đề, rễ cỏ tranh hay mộc thông.Giã nát ích mẫu, hòa với 1 chén nước mới múc dưới sông lên, vắt lấy nước cốt, uống hết sẽ làm cho nôn ra được là khỏi.
