Trên tao đàn văn học Việt Nam cuối thế kỷ XX, Xuân Quỳnh được đánh giá là nhà thơ nữ xuất sắc để lại nhiều dấu ấn đặc biệt trong lòng độc giả. Thơ Xuân Quỳnh rất tự nhiên, mộc mạc, chân thật, thể hiện rõ khát khao đối với cuộc sống và tình yêu đôi lứa.
Hãy cùng THECOTH thưởng thức những bài thơ hay nhất đã làm nên tên tuổi của nữ sĩ này.
Đôi nét về tiểu sử cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của nhà thơ Xuân Quỳnh
Tiểu sử
Nhà thơ Xuân Quỳnh tên thật Nguyễn Thị Xuân Quỳnh, sinh ngày 6-10-1942 tại xã La Khê, huyện Hoài Đức, Hà Nội. Bà xuất thân trong một gia đình công chức, mồ côi mẹ từ nhỏ, ở với bà nội.
Ban đầu bà được tuyển vào Đoàn Văn công nhân dân Trung ương và được đào tạo thành diễn viên múa. Sau này, bà học Trường bồi dưỡng những người viết văn trẻ (khoá I) của Hội Nhà văn Việt Nam. Sau khi học xong, làm việc tại báo Văn nghệ, báo Phụ nữ Việt Nam.
Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ
Năm 1973, bà kết hôn với nhà viết kịch, nhà thơ Lưu Quang Vũ, trước đó, Xuân Quỳnh kết hôn lần đầu tiên với một nhạc công của Đoàn Văn công nhân dân Trung ương và đã ly hôn.
Từ năm 1978 đến lúc mất bà làm biên tập viên Nhà xuất bản Tác phẩm mới.
Xuân Quỳnh mất ngày 29 tháng 8 năm 1988 trong một tai nạn giao thông tại đầu cầu Phú Lương, thị xã Hải Dương (nay là thành phố), tỉnh Hải Dương cùng với Lưu Quang Vũ và con trai út Lưu Quỳnh Thơ mới 13 tuổi.
Sự nghiệp thơ ca của nhà thơ Xuân Quỳnh
Xuân Quỳnh là một nữ thi sĩ nổi tiếng của thơ ca Việt Nam. Bà là tác giả của nhiều bài thơ tình nổi tiếng như: Thuyền và biển, Sóng, Hoa cỏ may, Tự hát, Nói cùng anh… Các tác phẩm thơ như “Sóng”, “Truyện cổ tích về loài người” của bà đã được đưa vào sách giáo khoa phổ thông để giảng dạy.
Tập thơ Xuân Quỳnh hay nhất, sâu lắng cảm xúc
Xuân Quỳnh là một nữ thi nhân nổi tiếng với những bài thơ hay về quê hương, đất nước, kỷ niệm tuổi thơ và tình yêu gia đình. Thơ Xuân Quỳnh mang tính hướng nội tâm trạng, dung dị, đơn giản, chất chứa nhiều cảm xúc sâu lắng. Sau đây là những bài thơ hay nhất của bà.
Tự hát
Tự hát – bản tình ca bất tử về tình yêu
Chả dại gì em ước nó bằng vàng
Trái tim em, anh đã từng biết đấy
Anh là người coi thường của cải
Nên nếu cần anh bán nó đi ngay
Em cũng không mong nó giống mặt trời
Vì sẽ tắt khi bóng chiều đổ xuống
Lại mình anh với đêm dài câm lặng
Mà lòng anh xa cách với lòng em
Em trở về đúng nghĩa trái tim
Biết làm sống những hồng cầu đã chết
Biết lấy lại những gì đã mất
Biết rút gần khoảng cách của yêu tin
Em trở về đúng nghĩa trái-tim-em
Biết khao khát những điều anh mơ ước
Biết xúc động qua nhiều nhận thức
Biết yêu anh và biết được anh yêu
Mùa thu nay sao bão giông nhiều
Những cửa sổ con tàu chẳng đóng
Dải đồng hoang và đại ngàn tối sẫm
Em lạc loài giữa sâu thẳm rừng anh
Em lo âu trước xa tắp đường mình
Trái tim đập những điều không thể nói
Trái tim đập cồn cào cơn đói
Ngọn lửa nào le lói giữa cô đơn
Em trở về đúng nghĩa trái-tim-em
Là máu thịt, đời thường ai chẳng có
Cũng ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi.
Tự hát là bài thơ hay được sáng tác vào năm 1984, rút ra tập thơ cùng tên của nữ sĩ Xuân Quỳnh. Đây được xem là thi phẩm hay, mang đậm phong cách của nhà thơ này.
Tự hát là tiếng lòng của một trái tim dung dị nhưng hết sức mãnh liệt với nỗi khát khao dâng hiến trong tình yêu. Với tâm trạng tràn ngập hạnh phúc của một người phụ nữ đang yêu và được yêu, khúc hát này thực sự làm người đọc cảm thấy rạo rực theo hồn thơ của tác giả.
Mẹ Của Anh
Phải đâu mẹ của riêng anh
Mẹ là mẹ của chúng mình đấy thôi
Mẹ tuy không đẻ không nuôi
Mà em ơn mẹ suốt đời chưa xong
Ngày xưa má mẹ cũng hồng
Bên anh mẹ thức lo từng cơn đau
Bây giờ tóc mẹ trắng phau
Để cho mái tóc trên đầu anh đen
Đâu con dốc nắng đường quen
Chợ xa gánh nặng mẹ lên mấy lần
Thương anh thương cả bước chân
Giống bàn chân mẹ tảo tần năm nao
Lời ru mẹ hát thuở nào
Chuyện xưa mẹ kể lẫn vào thơ anh
Nào là hoa bưởi hoa chanh
Nào câu quan họ mái đình cây đa
Xin đừng bắt chước câu ca
Đi về dối mẹ để mà yêu nhau
Mẹ không ghét bỏ em đâu
Yêu anh em đã là dâu trong nhà
Em xin hát tiếp lời ca
Ru anh sau nỗi lo âu nhọc nhằn
Hát tình yêu của chúng mình
Nhỏ nhoi giữa một trời xanh khôn cùng
Giữa ngàn hoa cỏ núi sông
Giữa lòng thương mẹ mênh mông không bờ
Chắc chiu từ những ngày xưa
Mẹ sinh anh để bây giờ cho em.
Đây có lẽ là bài thơ xúc động nhất trong tất cả những sáng tác của nhà thơ Xuân Quỳnh. Nhiều người yêu thích bài thơ này vì nó mộc mạc, chân thành, đôn hậu và rất đời thường.
Mẹ của Anh là bài thơ tặng mẹ chồng của nàng dâu hiếu thảo Xuân Quỳnh. Âm hưởng chính của bài thơ như lời thủ thỉ, tâm tình, lòng biết ơn của nhà thơ đối với bà Vũ Thị Khánh, mẹ của cố nhạc sĩ Lưu Quang Vũ.
Hoa cỏ may
Hoa cỏ may – một trong những bài thơ nổi tiếng của Xuân Quỳnh
Lối cũ em về nay đã thu
Cát vắng, sông đầy, cây ngẩn ngơ,
Không gian xao xuyến chuyển sang mùa.
Tên mình ai gọi sau vòm lá,
Lối cũ em về nay đã thu.
Mây trắng bay đi cùng với gió,
Lòng như trời biếc lúc nguyên sơ.
Đắng cay gửi lại bao mùa cũ,
Thơ viết đôi dòng theo gió xa.
Khắp nẻo dâng đầy hoa cỏ may
Áo em sơ ý cỏ găm đầy
Lời yêu mỏng mảnh như màu khói,
Ai biết lòng anh có đổi thay?
Không gian bài thơ là khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp và hoang sơ khi tiết trời chuyển sang thu. Một không gian thu mênh mang nhưng xao xuyến, ngẩn ngơ, mang đầy nhớ nhung về những mùa thu đã qua.
Hình ảnh hoa cỏ may không kiêu kỳ, không hương sắc, mộc mạc, chân thành. Nó có thể bay đến bất kỳ đâu, đặt chân đến mọi nơi, giống như tình yêu của anh và em, dù xa cách bao nhiêu vẫn tìm về bên nhau.
Cỏ Dại
“Cỏ dại quen nắng mưa
Làm sao mà giết được
Tới mùa nước dâng
Cỏ thường ngập trước
Sau ngày nước rút
Cỏ mọc đầu tiên”Câu thơ nào trong ý nghĩ vụt lên
Khi tôi bước giữa một rừng cỏ dại
Không nhà cửa. không bóng cây. Tim lối
Cứ cường hào rẽ cỏ mà đi.Người dân quân tì súng lắng nghe
Bài hát nói về khu vườn đầy trái
Anh bỗng nghĩ đến một vùng cỏ dại
Nỗi nhớ đầu anh nhớ quê anhMảnh đạn bom và chất lân tinh
Đã phá sạch không còn chi nữa
Chỉ có sắt chỉ còn có lửa
Và cuối cùng còn có đất mà thôiThù trong lòng và cây súng trên vai
Cùng đồng đội anh trở về làng cũ
Anh nhận thấy trước tiên là cỏ
Sự sống đầu anh gặp ở quê hươngCó một lần anh tìm đến bà con
Khi xúm xít quanh anh thăm hỏi
Giữa câu chuyện có điều này đau nhói:
– Đất quê mình cỏ đã mọc lên chưa?Trong cuộc đời bình yên tựa nghìn xưa
Gần gũi nhất vẫn là cây lúa
Trưa nắng khát ước về vườn quả
Lúc xa nhà nhớ một dáng mây
Một dòng sông, ngọn núi, rừng cây
Một làn khói, một mùi hương trong gió…Có mấy ai nhớ về ngọn cỏ
Mọc vô tình trên lối ta đi
Dẫu nhỏ nhoi không đáng nhớ làm chi
Không nghĩ đến nhưng mà vẫn có.
Em chỉ là loài cỏ dại
Bàn tay em
Gia tài em chỉ có bàn tay
Em trao tặng cho anh từ ngày ấy
Những năm tháng cùng nhau anh chỉ thấy
Quá khứ dài là mái tóc em đen
Vui, buồn trong tiếng nói, nụ cười em
Qua gương mặt anh hiểu điều lo lắng
Qua ánh mắt anh hiểu điều mong ngóng
Anh nghĩ gì khi nhìn xuống bàn tay?
***
Bàn tay em ngón chẳng thon dài
Vết chai cũ, đường gân xanh vất vả
Em đánh chắt chơi chuyền thuở nhỏ
Hái rau rền rau rệu nấu canh
Tập vá may, tết tóc một mình
Rồi úp mặt lên bàn tay khóc mẹ
***
Đường tít tắp, không gian như bể
Anh chờ em cho em vịn bàn tay
Trong tay anh, tay của em đây
Biết lặng lẽ vun trồng gìn giữ
Trời mưa lạnh tay em khép cửa
Em phơi mền vá áo cho anh
Tay cắm hoa, tay để treo tranh
Tay thắp sáng ngọn đèn đêm anh đọc
Năm tháng đi qua mái đầu cực nhọc
Tay em dừng trên vầng trán lo âu
Em nhẹ nhàng xoa dịu nỗi đau
Và góp nhặt niềm vui từ mọi ngả
Khi anh vắng bàn tay em biết nhớ
Lấy thời gian đan thành áo mong chờ
Lấy thời gian em viết những dòng thơ
Để thấy được chúng mình không cách trở…
Bàn tay em, gia tài bé nhỏ
Em trao anh cùng với cuộc đời em.
Thi phẩm này nằm trong tập thơ “Tự hát” của nhà thơ Xuân Quỳnh. Vẻ đẹp của người phụ nữ trong bài thơ hiện lên với đầy đủ những đức tính tốt đẹp thông qua hình ảnh đôi bàn tay: chịu thương chịu khó, hi sinh tảo tần, đảm đang, tháo vát, yêu thương chồng con, khát khao được yêu… Phải chăng người phụ nữ ấy chính là nhà thơ Xuân Quỳnh.
CHÙM thơ Xuân Quỳnh về tình yêu vô cùng lãng mạn
Đề tài tình yêu là đề tài xuyên suốt trong thơ Xuân Quỳnh. Bà viết về tình yêu bằng trái tim của một người phụ nữ yêu nồng nàn, tha thiết nên thơ tình của bà nồng nàn, xúc cảm. Sau đây là những bài thơ Xuân Quỳnh về tình yêu hay nhất.
Sóng
Tình yêu và những con sóng
Bài thơ lấy cảm hứng từ chuyến đi thực tế của nhà thơ tại vùng biển Diêm Điền thuộc tỉnh Thái Bình, xuất bản năm 1968, in trong tập thơ “Hoa dọc chiến hào”. Ở cái tuổi 25 trẻ trung, yêu đời, đầy sức sống, nhà thơ đã không ngần ngại thể hiện tình yêu và trái tim mình.
Sóng: dữ dội và dịu êm, ông ào và lặng lẽ…. giống như bản chất của tình yêu vậy. Từng câu chữ trong bài đều như những nốt nhạc rạo rực yêu thương.
Tình yêu ấy nồng nàn, tha thiết, sắt son, thủy chung, khát vọng, vượt qua mọi giới hạn của không gian và thời gian để cập bến bờ hạnh phúc.
Sân Ga Chiều Em Đi
Sân ga chiều em đi
Mênh mang màu nắng nhạt
Bụi bay đầy ba lô
Bụi cay xè con mắtSân ga chiều em đi
Gạch dưới chân im lặng
Bóng anh in thành tàu
Tóc anh xoà ngang tránSân ga chiều em đi
Bàn tay da diết nắm
Vừa thoáng tiếng còi tàu
Lòng đã Nam đã BắcAnh thương nơi em qua
Những phố phường nhộn nhịp
Bỡ ngỡ trong ánh đèn
Còn lạ người lạ tiếngAnh thương nơi em qua
Những sương chiều mưa tối
Dặm đường xa nắng dãi
Chuyến phà con nước dângEm xao xuyến trong lòng
Nhớ về nơi ta ở
Mùa thu vàng đường phố
Lá bay đầy lối quaNgọn đèn và trang thơ
Tiếng thở đều con nhỏ
Màu hoa trên cửa sổ
Quán nước chè mùa đôngCon tàu và dòng sông
Ra đi rồi trở lại
Hà Nội ơi Hà Nội
Sân ga chiều em đi.
Thơ tình cuối mùa thu
Thu – tình yêu thật đẹp trong thơ Xuân Quỳnh
Cuối trời mây trắng bay
Lá vàng thưa thớt quá
Phải chăng lá về rừng
Mùa thu đi cùng lá
Mùa thu ra biển cả
Theo dòng nước mênh mang
Mùa thu vào hoa cúc
Chỉ còn anh và em
Chỉ còn anh và em
Là của mùa thu cũ
Chợt làn gió heo may
Thổi về xao động cả:
Lối đi quen bỗng lạ
Cỏ lật theo chiều mây
Đêm về sương ướt má
Hơi lạnh qua bàn tay
Tình ta như hàng cây
Đã qua mùa gió bão
Tình ta như dòng sông
Đã yên ngày thác lũ
Thời gian như là gió
Mùa đi cùng tháng năm
Tuổi theo mùa đi mãi
Chỉ còn anh và em
Chỉ còn anh và em
Cùng tình yêu ở lại…
– Kìa bao người yêu mới
Đi qua cùng heo may.
THECOTH gửi tặng độc giả bài thơ Xuân Quỳnh “Thơ tình cuối mùa thu” trích trong tập thơ “Tự hát” năm 1984. Bài thơ đặc biệt thu hút người đọc không chỉ ở cách miêu tả cảnh khi vào thu chân thực, sinh động mà còn ở cách biểu đạt tình yêu mới mẽ và hết sức lãng mạn
Không cầu kỳ câu chữ, cũng không hoa mỹ khi sử dụng hình ảnh so sánh nhưng tình yêu trong thơ, khát khát được yêu và được sống hết mình vẫn hiện lên rất rõ. Ai đọc thơ Xuân Quỳnh đều cảm thấy rất thân thuộc bởi ta như thấy mình ở trong đó.
Nói Cùng Anh
Em biết đấy là điều đã cũ
Chuyện tình yêu, quan trọng gì đâu:
Sự gắn bó giữa hai người xa lạ
Nỗi vui buồn đem chia sẻ cùng nhauEm đâu dám nghĩ là vĩnh viễn
Hôm nay yêu, mai có thể xa rồi
Niềm đau đớn tưởng như vô tận
Bỗng có ngày thay thế một niềm vuiĐiều hôm nay ta nói, ngày mai
Người khác lại nói lời yêu thuở trước
Đời sống chẳng vô cùng, em biết
Câu thơ đâu còn mãi ngày sauChẳng có gì quan trọng lắm đâu
Như không khí như màu xanh lá cỏ
Nhiều đến mức tưởng như chẳng có
Trước cuộc đời rộng lớn mênh mangNhưng lúc này anh ở bên em
Niềm vui sướng trong ta là có thật
Như chiếc áo trên tường như trang sách
Như chùm hoa mở cánh trước hiên nhàEm hiểu rằng mỗi lúc đi xa
Tình anh đối với em là xứ sở
Là bóng rợp trên con đường nắng lửa
Trái cây thơm trên miền đất khô cằnĐấy tình yêu, em muốn nói cùng anh:
Nguồn gốc của muôn ngàn khát vọng
Lòng tốt để duy trì sự sống
Cho con người thực sự Người hơn.
Thuyền và biển
Câu chuyện tình thuyền và biển
Em sẽ kể anh nghe
Chuyện con thuyền và biển:
“Từ ngày nào chẳng biết
Thuyền nghe lời biển khơi
Cánh hải âu, sóng biếc
Đưa thuyền đi muôn nơi
Lòng thuyền nhiều khát vọng
Và tình biển bao la
Thuyền đi hoài không mỏi
Biển vẫn xa… còn xa
Những đêm trăng hiền từ
Biển như cô gái nhỏ
Thầm thì gửi tâm tư
Quanh mạn thuyền sóng vỗ
Cũng có khi vô cớ
Biển ào ạt xô thuyền
(Vì tình yêu muôn thuở
Có bao giờ đứng yên?)
Chỉ có thuyền mới hiểu
Biển mênh mông nhường nào
Chỉ có biển mới biết
Thuyền đi đâu, về đâu
Những ngày không gặp nhau
Biển bạc đầu thương nhớ
Những ngày không gặp nhau
Lòng thuyền đau – rạn vỡ
Nếu từ giã thuyền rồi
Biển chỉ còn sóng gió”
Nếu phải cách xa anh
Em chỉ còn bão tố.
Thuyền và Biển đã trở thành bản tình ca bất tử về tình yêu dù qua bao thế hệ vẫn còn nóng hổi. Bài thơ rút ra trong tập thơ “Chồi biếc” của nữ sĩ Xuân Quỳnh vào năm 1963 và được phổ nhạc năm 1981.
Giai điệu bài thơ trầm lắng nhưng dạt dào cảm xúc. Xuyên suốt bài thơ là hình ảnh thuyền và biển biểu trưng cho người con gái và người con trai trong tình yêu.
Thuyền và biển luôn bên nhau như tình anh và em thủy chung, sắt son không bao giờ thay đổi. Dẫu bão tố phong ba, dẫu xa cách hàng ngàn hàng vạn dặm vẫn nguyện gắn bó bền chặt bên nhau suốt đời.
Thuyền và Biển của Xuân Quỳnh trở thành lời tỏ tình ngọt ngào nhất cho mọi đôi trái gái đang yêu
Những vần thơ Xuân Quỳnh về phụ nữ sâu lắng cảm xúc
Xuân Quỳnh có khá nhiều bài thơ viết về phụ nữ hay, sâu sắc. Hơn trên hết, bà cùng là phụ nữ, nên bà đồng cảm, thấu hiểu tâm lí của chị em nên những bài thơ của bà viết về phụ nữ khá sâu sắc. Điển hình có các bài thơ sau đây.
Hát Ru Chồng Những Đêm Khó Ngủ
Bài thơ hay của Xuân Quỳnh viết về phụ nữ
Anh không ngủ được ư anh?
Để em mở quạt quấn mành lên cho
Lặng sao cái gió mặt hồ
Ghét sao cái nóng đầu mùa đã ghê!
Đoàn thương binh mới trở về
Đánh nhau trước cửa hàng bia lúc chiềuAnh không ngủ được anh yêu?
Nghe chi con lũ đang chiều nước dâng
Ngày mai cây lúa lên đòng
Lại xanh như đã từng không mất mùa
Con sông bạn với con đò
Con người bạn với câu hò trên sông.Ngủ đi, em khép cửa phòng
Để em lên gác em trông xem nào
Ai đồn rằng cọ cháy cao
Người dân Vĩnh Phú đốt bao nhiêu đồi
Hình như lửa đã tắt rồi
Gió không thổi nữa anh ơi yên lòngThương gì người đói lang thang
Xin ăn trên khắp phố phường ngoài kia
Ngủ đi anh hãy ngủ yên
Rồi mai họ sẽ trở về quê thôi
Lòng thương chỉ nói bằng lời
Lấy đâu ra gạo cho người được noKhuya rồi anh hãy ngủ đi
Để em trở dậy em che bớt đèn
Đứa nào nó nói cùng anh
Cái tin chết của bạn mình vừa xong
Chắc là đường đất khó khăn
Nên thư từ chẳng thể năng gửi về
Anh ơi anh hãy ngủ đi
Thằng con ta nó nằm mê đó mà
Ngày chơi súng giả ba lô
Làm anh giải phóng hét hò suốt thôi
Mười năm sau lớn lên rồi
Sẽ quên đi những trò chơi bây giờNgủ đi anh, hãy ngủ đi…
Bài thơ Hát Ru Chồng Những Đêm Khó Ngủ (Xuân Quỳnh), tác giả viết về chàng trai khó ngủ và lời động viên của cô gái. Bài thơ là hết lời động viên, an ủi giúp chàng trai yên tâm giấc ngủ, lời ru như giải đáp mọi nổi lo âu bên trong chàng trai.
Lời Ru Trên Mặt Đất
Rào rào tiếng những bầy ong
Chuyên cần là tiếng cái tằm nhả tơ
Mẹ còn đang bận đưa ru
Cái hoa bận đỏ cái hồ bận xanh
Hạt cây đang bận nảy mầm
Con quay quay có một mình ngoài kia
Ngủ đi con hãy ngủ đi
À ơi… cái ngủ đang về cùng con
Từ trong lá cỏ tươi non
Vượt lên mặt đất vẫn còn mảnh bom
Từ ngôi nhà mới vừa làm
Nghe trong cái ngủ nồng nàn mùi vôi
Ngủ đi qua suối qua đồi
Qua trong lòng đất, những lời ru, qua…
Đây dòng sữa trắng như ngà
Dẫu thôi hạt sạn, dẫu xa cửa hầm
Vẫn còn bùn lấm đôi chân
Tuy nguồn nước đã trong ngần lời ru
À ơi… ngọn lửa ngày xưa
Mẹ nuôi dưới đất bây giờ về đâu?
Nhìn lên rực rỡ trên đầu
Lửa hôm qua đã trong màu cờ bay
Đất chung sống với ban ngày
Người chung sống với hàng cây người trồng
Lại thương con dế dưới hầm
Những năm bom đạn sống cùng lời ru
Đã tan những đám mây mù
Ông trăng tròn giữa đêm thu mát lành
Cái nôi thôi mắc cửa hầm
Trắng tinh cái tã, xanh trong bầu trời
“Ba tháng lẫy, bẩy tháng ngồi”
Con đường xa tắp đất thời mênh mông
Gió lên từ những khu rừng
Mùi hương thơm tự trong lòng của hoa
Bốn phương đâu cũng quê nhà
Như con tàu với những ga dọc đường
Đất qua rồi những đau thương
Có chăng lời hát vẫn còn mà thôi
À ơi… con ngủ… à ơi…
Lời ru vọng lại trong đêm
Bài thơ Lời Ru Trên Mặt Đất (Xuân Quỳnh), tác giả viết về lời ru của người mẹ. Mở đầu bài thơ là âm thanh bầy ong, sau đó là tiếng cái tằm nhả tơ, tiếp là tiếng đưa ru, à ơi cái ngủ đang về cùng con. Bài thơ còn mượn hình ảnh hạt cây đang bận nảy mầm, vượt lên mặt đất vẫn còn mảnh bom.
Anh
Cây bút gẫy trong tay
Cặn mực khô đáy lọ
Ánh điện tắt trong phòng
Anh về từ đường phố
Anh về từ trận gió
Anh về từ cơn mưa
Từ những ngày đã qua
Từ những ngày chưa tới
Từ lòng em nhức nhối…Thôi đừng buồn nữa anh
Tấm rèm cửa màu xanh
Trang thơ còn viết dở
Tách nước nóng trên bàn
Và lòng em thương nhớ…Ở ngoài kia trời gió
Ở ngoài kia trời mưa
Cây bàng đêm ngẩn ngơ
Nước qua đường chảy xiết
Tóc anh thì ướt đẫm
Lòng anh thì cô đơn
Anh cần chi nơi em
Sao mà anh chẳng nóiAnh, con đường xa ngái
Anh, bức vẽ không màu
Anh, nghìn nỗi lo âu
Anh, dòng thơ nổi gió…
Mà em người đời thường
Biết là anh có ở!
Lời Ru Của Mẹ
Lời ru của mẹ đưa con vào giấc ngủ ngon lành
Lời ru ẩn nơi nào
Giữa mênh mang trời đất
Khi con vừa ra đời
Lời ru về mẹ hátLúc con nằm ấm áp
Lời ru là tấm chăn
Trong giấc ngủ êm đềm
Lời ru thành giấc mộngKhi con vừa tỉnh giấc
Thì lời ru đi chơi
Lời ru xuống ruộng khoai
Ra bờ ao rau muốngVà khi con đến lớp
Lời ru ở cổng trường
Lời ru thành ngọn cỏ
Đón bước bàn chân conMai rồi con lớn khôn
Trên đường xa nắng gắt
Lời ru là bóng mát
Lúc con lên núi thẳm
Lời ru cũng gập ghềnh
Khi con ra biển rộng
Lời ru thành mênh mông.
“Lời ru của mẹ” khai thác đề tài muôn thuở trong tình cảm con người. Lời thơ tự nhiên, cảm xúc thơ chân thành, đặc biệt nữ sĩ Xuân Quỳnh đã tạo được tứ thơ đặc sắc nên thi phẩm đằm sâu nơi trái tim người đọc.
Quả vậy lời ru ngọt ngào từ tấm lòng người mẹ vẫn theo mãi trọn đời con, từ tuổi ấu thơ cho đến lúc trưởng thành.
Tuyển tập thơ Xuân Quỳnh cho bé gần gũi, dễ thương
Là một người mẹ, Xuân Quỳnh viết những bài thơ cho bé như viết cho chính đứa con thân yêu của mình. Nên những bài thơ cho bé của Xuân Quỳnh dễ thương, đưa các bé tìm hiểu, khám phá thế giới quanh mình.
Tiếng Gà Trưa
Tiếng gà trưa – một trong những bài thơ hay viết cho trẻ
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục… cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơTiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắngTiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng:
– Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắngTiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấpCứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới
Ôi cái quần chéo go
Ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh chúc bâu
Đi qua nghe sột soạtTiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứngCháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
Bài thơ Tiếng gà trưa của chị được viết vào những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ. Tiếng gà trưa là âm thanh, tiếng gọi của quê hương, gia đình, xóm làng còn in đậm trong lòng người lính ra trận, trở thành hành trang của người lính trẻ.
Chuyện cổ tích về loài người
Chuyện cổ tích về loài người mang tính huyền thoại
Trời sinh ra trước nhất
Chỉ toàn là trẻ con
Trên trái đất trụi trần
Không dáng cây ngọn cỏ
Mặt trời cũng chưa có
Chỉ toàn là bóng đêm
Không khí chỉ màu đen
Chưa có màu sắc khác***
Mắt trẻ con sáng lắm
Nhưng chưa thấy gì đâu!
Mặt trời mới nhô cao
Cho trẻ con nhìn rõ
Màu xanh bắt đầu cỏ
Màu xanh bắt đầu cây
Cây cao bằng gang tay
Lá cỏ bằng sợi tóc
Cái hoa bằng cái cúc
Màu đỏ làm ra hoa
Chim bấy giờ sinh ra
Cho trẻ nghe tiếng hót
Tiếng hót trong bằng nước
Tiếng hót cao bằng mây
Những làn gió thơ ngây
Truyền âm thanh đi khắp
Muốn trẻ con được tắm
Sông bắt đầu làm sông
Sông cần đến mênh mông
Biển có từ thuở đó
Biển thì cho ý nghĩ
Biển sinh cá sinh tôm
Biển sinh những cánh buồm
Cho trẻ con đi khắp
Đám mây cho bóng rợp
Trời nắng mây theo che
Khi trẻ con tập đi
Đường có từ ngày đó
Nhưng còn cần cho trẻ
Tình yêu và lời ru
Cho nên mẹ sinh ra
Để bế bồng chăm sóc
Mẹ mang về tiếng hát
Từ cái bống cái bang
Từ cái hoa rất thơm
Từ cánh cò rất trắng
Từ vị gừng rất đắng
Từ vết lấm chưa khô
Từ đầu nguồn cơn mưa
Từ bãi sông cát vắng…Biết trẻ con khao khát
Chuyện ngày xưa, ngày sau
Không hiểu là từ đâu
Mà bà về ở đó
Kể cho bao chuyện cổ
Chuyện con cóc, nàng tiên
Chuyện cô Tấm ở hiền
Thằng Lý Thông ở ác…
Mái tóc bà thì bạc
Con mắt bà thì vui
Bà kể đến suốt đời
Cũng không sao hết chuyệnMuốn cho trẻ hiểu biết
Thế là bố sinh ra
Bố bảo cho biết ngoan
Bố dạy cho biết nghĩ
Rộng lắm là mặt bể
Dài là con đường đi
Núi thì xanh và xa
Hình tròn là trái đất…Chữ bắt đầu có trước
Rồi có ghế có bàn
Rồi có lớp có trường
Và sinh ra thầy giáo…
Cái bảng bằng cái chiếu
Cục phấn từ đá ra
Thầy viết chữ thật to
“Chuyện loài người” trước nhất.
Chuyện cổ tích về loài người của nhà thơ Xuân Quỳnh thể hiện sự yêu thương, nâng niu đối với trẻ em: tất cả mọi thứ sinh ra trên đời này đều là vì trẻ em. Câu chuyện mang tính huyền thoại, đưa các bé khám phá thêm sự tích về loài người.
Mây
Thuở bé tôi yêu mây
Qua những hình kỳ lạ
Đám giống hệt lưỡi trai
Óng ánh viền xanh đỏ
Rồi mây chuyển hình người
Giống mẹ tôi về chợ
Đầu đội nón tay vung
Tay kia thì cắp rổ
Cũng có đám mây đen
Giống như hình con ngựa
Có cái đuôi mượt dài
Xổ bờm tung trước gió
(Ngựa ơi phi nơi nào
Hãy mang tôi tới đó)
Ồ bao nhiêu bao nhiêu
Những khối hình kỳ lạ
Trên vòm trời nhà tôi
Mỗi buổi chiều vừa ngảBây giờ ta yêu mây
Dù tuổi không còn nhỏ
Không tìm ra những hình
Của ngày xưa kỳ lạ
Nhưng trên đường hành quân
Mây theo cùng che chởMây ơi phải mây bay
Đến miền Nam ta đó
Trong những đêm công đồn
Che mặt trăng đỡ tỏ
Mây đến những thao trường
Nơi mặt trời lửa đổ
Che lưng đồng chí ta
Đỡ nắng thiêu chín đỏ
Và trong những chiến hào
Mây mang về ngọn gióKìa trời cao ta đó
Mây điệp điệp trùng trùng
Trong rừng mây du kích
Vẫy vùng anh phi côngTrên đất này diệt Mỹ
Mây cũng lập chiến công.
Bài thơ đã nói lên vẻ đẹp, tác dụng của mây. Lấy mây làm hình ảnh trung tâm, giúp các bé khám phá thêm thế giới, cũng như các hiện tượng thiên nhiên chung quanh mình.
Mùa Hạ
Mùa hạ với tiêng chim ca
Đó là mùa của những tiếng chim reo
Trời xanh biếc, nắng tràn trên khắp ngả
Đất thành cây, mật trào lên vị quả
Bước chân người bỗng mở những đường điĐó là mùa không thể giấu che
Cả vạn vật đều phơi trần dưới nắng
Biển xanh thẳm, cánh buồm lồng lộng trắng
Từ những miền cay đắng hoá thành thơ.Đó là mùa của những ước mơ
Những dục vọng muôn đời không xiết kể
Gió bão hoà, mưa thành sông thành bể
Một thoáng nhìn có thể hoá tình yêuĐó là mùa của những buổi chiều
Cánh diều giấy nghiêng vòm trời cao vút
Tiếng dế thức suốt đêm dài oi bức
Tiếng cuốc dồn thúc giục nắng đang trưaMùa hạ của tôi, mùa hạ đã đi chưa
Ôi tuổi trẻ bao khát khao còn, hết?
Mà mặt đất màu xanh là vẫn biển
Quả ngọt ngào thắm thiết vẫn màu hoa.
Thơ Xuân Quỳnh dù trải qua bao năm tháng vẫn là bản tình ca hấp dẫn đối với tình yêu của bao thế hệ. Đọc thơ ta thấy cả bóng dáng tình yêu của mình trong đó. Hy vọng với những bài thơ tình hay nhất mà THECOTH sưu tầm nói trên, bạn sẽ biết nên sống, nên yêu như thế nào.
