Ích mẫu từ lâu được biết đến là loại dược liệu quý cho chị em phụ nữ, giúp điều hòa kinh nguyệt, an thai, giảm đau bụng kinh,…Hãy đọc bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về loại dược liệu này nhé.
Ngay từ thời xa xưa trong dân gian đã có câu ca dao ví von về tác dụng trị bệnh của cây ích mẫu đối với phụ nữ: “Nhân trần, ích mẫu đi đâu/ Để cho gái đẻ đớn đau thế này!”. Ngay cái tên “ích mẫu” là đã gợi lên sự có ích cho phụ nữ rồi.
1
Tìm hiểu chung về cây ích mẫu
Toàn cây ích mẫu có tên gọi là ích mẫu thảo, quả gọi là sung úy tử
Ích mẫu có danh pháp khoa học Leonurus heterophyllus, họ Lamiaceae, là một loài cây thân thảo có hoa, vốn sinh trưởng ở vùng Đông Á từ Nhật Bản, Hàn Quốc tới Campuchia, nhưng ngày nay đã được di thực tới nhiều nơi trên thế giới.
Ích mẫu còn có tên gọi khác là ích minh, cây sung úy, làm ngài, xác điến, cây chói đèn (Tày), chạ linh lo (Thái),…
Trong Y học cổ truyền Trung Quốc, loài thực vật này làm thuốc chữa các bệnh thuộc tâm, can và bàng quang. Y học hiện đại đặt tên dược cho ích mẫu là Herba leonuri.
Ở nước ta ích mẫu mọc hoang và trồng khắp các địa phương ở ven sông, ven suối, ven đường, các bãi và ruộng hoang nơi có đất nhẹ đủ ẩm. Là loại cỏ sống 1 – 2 năm, cao 0,6 – 1m.
Ích Mẫu là cây thân cỏ, thân hình vuông, ích phân nhánh, toàn thân có phủ lông nhỏ ngắn. Lá mọc đối, tùy theo lá mọc ở gốc, giữa thân hay đầu cành mà có hình dạng khác nhau. Lá ở gốc, có cuống dài, phiến lá hình tim, mép có răng cưa thô và sâu, lá ở thân có cuống ngắn hơn, phiến lá thường xẻ sâu thành 3 thùy, trên mỗi thùy lại có răng cưa thưa, lá trên cùng phần lớn không chia thùy và hầu như không cuống. Hoa mọc vòng ở kẽ lá. Tràng hoa màu hồng hay tím hồng, xẻ thành hai môi gần đều nhau. Quả nhỏ, 3 cạnh, vỏ màu xám nâu.
Toàn cây ích mẫu thường gọi là ích mẫu thảo; quả gọi là sung uý tử. Sau khi trồng được 3 – 4 tháng, khi cây bắt đầu ra hoa mới cắt để lại các chồi gốc cho cây tiếp tục phát triển. Thu hoạch cây vào lúc trời nắng, rửa sạch, dùng tươi, hay phơi trong râm để héo đem nấu cao, hoặc phơi khô để dùng dần.
Thành phần hóa học của cây Ích Mẫu
Toàn cây ích mẫu chứa leonurin, atachydrin, leonuridin. Hạt ích mẫu chứa leonurin.
Y học nhận thấy các hoạt chất của ích mẫu có tác dụng trên tử cung, huyết áp, tim mạch, hệ thần kinh, kháng sinh đối với một số vi trùng; ngoài ra có tác dụng đối với viêm thận và phù thũng cấp.
2
Những lợi ích của ích mẫu đối với sức khỏe phụ nữ
Ích mẫu có vị cay đắng, tính mát, đi vào kinh can và tâm bào
Đông y cho rằng, ích mẫu có vị cay đắng, tính mát, đi vào kinh can và tâm bào nên có tác dụng hoạt huyết, khứ ứ, sinh tân (thải huyết ứ, sinh huyết mới), tiêu thủy nên còn là thuốc có tác dụng trị nhiều bệnh cho chị em như điều kinh tiêu thủy, chữa kinh nguyệt không đều (rối loạn kinh nguyệt), đau bụng kinh, kinh nguyệt ra nhiều, máu ứ tích tụ sau khi sinh đẻ, làm an thai, giảm đau, làm dễ đẻ, thống kinh, bế kinh, phù nề cổ trướng…
Hạt Ích Mẫu được dùng vào thuốc phụ khoa, làm cho dạ con mau co lại, co tử cung, làm thuốc lợi tiểu. Hạt ích mẫu có vị cay, tính hơi ấm, tác dụng bổ can thận, ích tinh sáng mắt, bổ huyết, hoạt huyết và điều kinh.
Ích mẫu có thể sắc uống với liều lượng dùng 6 – 12g thân lá hoặc hạt. Hặc có thể dùng ngoài giã đắp hoặc sắc lấy nước rửa chữa bệnh sưng vú, chốc đầu, lở ngứa…
Tuy nhiên, có một số lưu ý rằng:
Đối với phụ nữ đang mang thai uống quá liều ích mẫu quá liều có thể dẫn đến tai biến chảy máu nhiều, gây sảy thai.
Không dùng ích mẫu cho người huyết hư không ứ, đồng tử giãn.
Hy vọng bài viết trên giúp bạn hiểu rõ thêm về cây ích mẫu và những lợi ích về sức khỏe mà loại dược liệu quý này mang lại cho chị em phụ nữ. Tuy nhien, hãy tham khảo ý kiến bác sỹ hoặc dược sỹ nếu có ý định sử dụng bất kỳ loại thuốc nào để tránh những tác dụng không mong muốn có thể xảy ra nhé.
Nguồn: suckhoedoisong.com, Wikipedia
Có thể bạn quan tâm:
>>>>> Liều dùng, cách dùng, lưu ý khi sử dụng ích mẫu
5 tháng trước
21
0
