John Von Neumann là một nhân vật rất nổi bật trong giới Toán học, đối với ông Toán không chỉ là một môn học mà đó còn là thế giới đầy bí ẩn và đáng để khám phá. Chúng ta có thể nhận thấy sự yêu thích của John Von Neumann dành cho Toán học, qua những câu danh ngôn nổi tiếng của ông. Tuy nhiên, trước hết hãy cùng tìm hiểu thêm về cuộc đời và sự nghiệp của nhà Toán học vĩ đại này nhé.
1. John von Neumann là ai?
John von Neumann là một nhà Toán học và bác học tài ba của nước Mỹ, không chỉ với lĩnh vực Toán học mà ông còn thông thạo nhiều lĩnh vực có liên quan như: kinh tế, khoa học, tích phân…
John von Neumann sinh ngày 28 tháng 12 năm 1903 và có tên khai sinh là Neumann János Lajos. Ông có gốc là người Hungary, là con trai cả trong gia đình có ba anh em, cha làm nghề luật sư và mẹ là nội trợ. Lớn lên trong gia đình thuộc gốc Do Thái, nên khi còn nhỏ ông thường được gọi là “Jancis” (Có nghĩa là thần đồng).
Từ nhỏ, John von Neumann đã tỏ ra vô cùng hứng thú với Toán học và nhạy bén với ngôn ngữ. Lúc lên 6 tuổi ông đã có thể tính nhẩm đơn giản và nói chuyện với cha mình bằng tiếng Hy Lạp cổ. Khi 8 tuổi, ông đã biết rất nhiều kiến thức về giải tích và lúc 12 tuổi, kiến thức của ông có thể sánh ngang hoặc hơn với mức đại học.
Ông đã từng đổi tên hai lần, một lần là vào năm 1913 khi cha ông đạt được danh hiệu quý tộc của Hungary, và lần thứ hai là vào năm 1930, đó cũng là lúc ông chính thức đổi tên thành John von Neumann.
Trong những năm học đại học, John von Neumann được bồi dưỡng chuyên sâu về môn toán. Ông nhận bằng Ph.D về toán học vào năm 23 tuổi. Đây cũng là khoảng thời gian ông học kỹ thuật hóa chất tại Thụy Sĩ và cũng là một giảng viên tư ở Berlin, Đức.
Năm 1930, ông đến New Jersey và trở thành giáo sư toán học. Tại đây, John von Neumann đã phấn đấu hết mình cho sự nghiệp khoa học cho đến tận khi ông mắc bệnh ung thư xương, sau đó qua đời trong đau đớn vào năm 1957.
2. Những lĩnh vực nghiên cứu và thành tựu của John von Neumann
John von Neumann đã từng góp mặt trong rất nhiều công trình nghiên cứu khoa học, kỹ thuật. Nổi bật trong số đó chính là những bài nghiên cứu, phân tích về: Logic, vật lý lượng tử, kinh tế, vũ khí, khoa học máy tính… Và những nghiên cứu thành công nhất phải kể đến, bao gồm:
- Máy tính kỹ thuật số hiện đại
- Áp dụng của lý thuyết toán tử (operator theory) vào cơ học lượng tử
- Tham gia dự án Manhattan
- Sáng lập lý thuyết trò chơi và khái niệm cellular automata
- Khám phá những bước quan trọng trong vật lý hạt nhân, có liên quan đến phản ứng nhiệt hạch (thermonuclear) và bom khinh khí (Cùng với Edward Teller và Stanisław Ulam).
John von Neumann cũng đã được vinh danh cùng vô số giải thưởng dành cho giới khoa học, trong đó những thành tích nổi bật nhất là:
- Giải thưởng của Institute for Operations Research and Management Science
- Huy chương IEEE
- Lấy tên mình đặt cho một trong số những miệng hố trên mặt trăng
- Tên của ông cũng được hiệp hội các khoa học gia máy tính của Hungary lựa chọn làm tên hiệu.
- Trở thành một trong bốn nhà khoa học được xuất hiện trên tem bưu điện kỷ niệm của Mỹ vào năm 2005
3. Những câu danh ngôn tuyệt vời về Toán học của John von Neumann
Với lòng yêu thích vô bờ dành cho Toán học, John von Neumann luôn cảm thấy Toán học chính là một phần của cuộc sống, là cốt lõi giá trị của loài người. Ông đã từng có những danh ngôn rất nổi tiếng về Toán học, là nơi khơi dậy niềm yêu thích Toán học trong thế hệ trẻ.
- “Anyone who attempts to generate random numbers by deterministic means is, of course, living in a state of sin.”
Tạm dịch: Bất cứ ai cố gắng tạo ra các số ngẫu nhiên bằng các phương tiện xác định, vậy dĩ nhiên, họ đang sống trong biểu đồ hình sin. - “Computers are like humans – they do everything except think.”
Tạm dịch: Máy tính cũng giống như con người – chúng làm mọi thứ ngoại trừ suy nghĩ. - “Truth is much too complicated to allow anything but approximations.”
Tạm dịch: Sự thật quá phức tạp để cho phép bất cứ điều gì ngoại trừ những phép tính xấp xỉ. - “Young man, in mathematics you don’t understand things. You just get used to them.”
Tạm dịch: Chàng trai trẻ, trong toán học bạn không thể hiểu mọi thứ. Bạn chỉ cần làm quen với nó. - “If you tell me precisely what it is a machine cannot do, then I can always make a machine which will do just that.”
Tạm dịch: Nếu bạn cho tôi biết chính xác những gì mà một cỗ máy không thể làm được, thì tôi luôn có thể tạo ra một chiếc máy sẽ làm được điều đó. - “Science, as well as technology, will in the near and in the farther future increasingly turn from problems of intensity, substance, and energy, to problems of structure, organization, information, and control.”
Tạm dịch: Khoa học, cũng như công nghệ, trong tương lai gần và trong tương lai xa hơn sẽ ngày càng chuyển từ các vấn đề về cường độ, chất và năng lượng, sang các vấn đề về cấu trúc, tổ chức, thông tin và kiểm soát.
- “There probably is a God. Many things are easier to explain if there is than if there isn’t.”
Tạm dịch: Có lẽ vị thần có tồn tại. Nhiều điều sẽ trở nên dễ giải thích hơn nếu có nó thay vì không. - “I would like to make a confession which may seem immoral: I do not believe absolutely in Hilbert space any more.”
Tạm dịch: Tôi muốn thú nhận một điều có vẻ trái đạo đức: Tôi không còn tin tưởng tuyệt đối vào không gian Hilbert nữa. - “With four parameters I can fit an elephant, and with five I can make him wiggle his trunk.”
Tạm dịch: Với bốn thông số, tôi có thể nhét vừa một con voi, và với năm thông số, tôi có thể khiến nó lắc lư cái vòi của mình. - “Problems are often stated in vague terms… because it is quite uncertain what the problems really are.”
Tạm dịch: Các vấn đề thường được trình bày bằng những thuật ngữ mơ hồ … bởi vì họ không chắc chắn vấn đề thực sự là gì. - “If people do not believe that mathematics is simple, it is only because they do not realize how complicated life is.”
Tạm dịch: Nếu mọi người không tin rằng toán học rất đơn giản, đó là vì họ không nhận ra cuộc sống phức tạp tới thế nào. - “There is no point in being precise if you do not even know what you are talking about.”
Tạm dịch: Chính xác thì chẳng gì có ích nếu bạn thậm chí còn không biết mình đang nói về cái gì. - “I am thinking about something much more important than bombs. I am thinking about computers.”
Tạm dịch: Tôi đang nghĩ về một thứ quan trọng hơn nhiều so với bom. Tôi đang nghĩ về máy tính. - “When we talk mathematics, we may be discussing a secondary language built on the primary language of the nervous system. “
Tạm dịch: Khi chúng ta nói về toán học, có thể chúng ta đang thảo luận về một ngôn ngữ thứ cấp, được xây dựng trên ngôn ngữ chính của hệ thần kinh.
- “It is just as foolish to complain that people are selfish and treacherous as it is to complain that the magnetic field does not increase unless the electric field has a curl. Both are laws of nature.”
Tạm dịch: Khi phàn nàn rằng con người ích kỷ và bội bạc, cũng ngu ngốc như khi phàn nàn rằng từ trường không tăng trừ khi điện trường có độ cong. Cả hai đều là quy luật của tự nhiên. - “All stable processes we shall predict. All unstable processes we shall control.”
Tạm dịch: Nếu toàn bộ quá trình ổn định, chúng tôi sẽ dự đoán. Nhưng nếu quá trình không ổn định, chúng tôi sẽ kiểm soát. - “The total subject of mathematics is clearly too broad for any of us. I do not think that any mathematician since Gauss has covered it uniformly and fully; even Hilbert did not and all of us are of considerably lesser width quite apart from the question of depth than Hilbert.’
Tạm dịch: Môn toán rõ ràng quá rộng lớn đối với bất kỳ ai trong chúng ta. Tôi không nghĩ rằng bất kỳ nhà toán học nào kể từ thời Gauss, có thể bao quát nó một cách thống nhất và đầy đủ; ngay cả Hilbert cũng không và tất cả chúng ta đều có chiều rộng nhỏ hơn đáng kể, ngoại trừ câu hỏi về chiều sâu so với Hilbert. - “Technological possibilities are irresistible to man. If man can go to the moon, he will. If he can control the climate, he will.”
Tạm dịch: Khả năng về công nghệ là thứ con người không thể cưỡng lại. Nếu ta nói mình có thể lên mặt trăng, thì ta sẽ làm được. Nếu ta nói có thể kiểm soát được khí hậu, ta sẽ làm được. - “You don’t have to be responsible for the world that you’re in.”
Tạm dịch: Bạn không cần phải chịu trách nhiệm cho thế giới mà bạn đang ở. - “It is only proper to realize that language is largely a historical accident.”
Tạm dịch: Nó chỉ phù hợp khi ta nhận ra, phần lớn ngôn ngữ đều là tai nạn từ lịch sử. - “Can we survive technology?”
Tạm dịch: Chúng ta có thể tồn tại cùng với công nghệ không? - “An element which stimulates itself will hold a stimulus indefinitely.”
Tạm dịch: Một yếu tố tự kích thích sẽ giữ tác động kích thích vô thời hạn.
Với bài viết trên đây, hi vọng các bạn đã có được cái nhìn tổng quan và rõ nét hơn về nhà Toán học tài ba John von Neumann. Ông không chỉ là người đã vẽ lên một kỷ nguyên mới cho lĩnh vực Toán học, mà còn là người đã truyền tải niềm yêu thích vô tận dành cho Toán học cho các thế hệ sau.
Toán học là một lĩnh vực rất rộng và bí ẩn, nhưng với sự yêu thích và lòng ngưỡng mộ chân thành, John von Neumann đã chứng minh rằng không có gì mà con người không làm được, chỉ là chúng ta có thực sự nỗ lực hay không mà thôi.
Sưu tầm
Nguồn ảnh: Internet
