Sự tích
Sự tích về Mẫu Cửu Trùng Thiên còn nhiều điểm chưa rõ ràng và vị trí Mẫu Đệ Nhất giữa bà và Thánh Mẫu Liễu Hạnh vẫn còn là điều đang được tranh luận . Tuy nhiên, theo các tài liệu chính thống như bản văn chầu, khoa cúng thì hình ảnh Thánh Mẫu Cửu Trùng vô cùng quan trọng trong thần điện của Tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ phủ. Cửu Trùng Thiên có nghĩa là chín tầng trời, ý chỉ khắp cõi trời đất nơi Mẫu Thượng Thiên cai quản trốn tiên cung, thượng giới.
Đáng lẽ Mẫu Cửu Trùng Thiên sẽ là ngôi Thượng Thiên trong Đạo Mẫu. Như vậy, nếu đầy đủ thì chúng ta phải có: Tứ Tòa Thánh Mẫu và lần lượt là:
Có tài liệu cho rằng Tứ vị Thánh Mẫu lần lượt là :
Tuy nhiên, Mẫu Cửu Trùng Thiên không giáng trần nên Mẫu Liễu Hạnh đã soán ngôi của Mẫu Cửu Trùng Thiên trở thành Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên. Khi đó chúng ta có Tam Tòa Thánh Mẫu như sau:
Xuất thân
Nhiều ý kiến cho rằng Cửu Trùng Thánh mẫu có nguồn gốc là Cửu Thiên Huyền Nữ, một vị thần của Trung Hoa. Tuy nhiên, không có văn bản hoặc cứ liệu lịch sử nào khẳng định điều này. Có thể một số tín đồ tự liên hệ vì tính chất giống nhau giữa Mẫu Thượng Thiên và hai vị nữ thần kia.
Công đức
Khác với Mẫu Thượng Ngàn và Mẫu Thoải, Mẫu Thượng Thiên không giáng trần, và có rất ít thần tích kể về thân thế, xuất xứ và việc cứu nhân độ thế của bà. Có thuyết nói, bà từng giúp người dân Việt Cổ từ thời lập nước đánh đuổi giặc Xuy Vưu sang xâm lược nên được nhớ ơn.
Địa điểm thờ tự
Hiện nay, đền thờ Mẫu Thượng Thiên cũng không có nhiều. Một phần có lẽ vì về sau này khi đã có mẫu Liễu Hạnh, đền thờ của Mẫu Cửu Trùng Thiên ít được xây dựng hơn. Tại các đền, điện thờ Tứ phủ, có nơi thờ bà ở chính cung, có nơi thờ ở ban trung thiên (giữa trời) để thập phương bái vọng.
Một trong số những đền thờ chính có thể kể tới là Đền Mẫu Cửu ở Ninh Sở, Thường Tín, Hà Tây (nay là Hà Nội). Đền được xây từ lâu nhưng không ai biết chính xác vào năm nào.
Đáng lưu ý là đền Thượng ở núi Cổ Bồng, Ba Vì, tại đền này có bức tượng Thánh Mẫu Cửu Thiên được dựng bằng đồng, nặng một tấn, cao khoảng 2,3 mét ở đỉnh cao nhất của ngọn núi Cổ Bồng. Hàng năm, vào Lễ Mẫu Cửu Trùng Thiên (9/9 âm lịch), người dân thường tới đây nhang khói cầu xin sức khỏe, tài lộc và bình an.
Ngoài ra, còn có đền cô Chín ở Sòng Sơn và đền Rồng ở Hà Trung Thanh Hóa. Nơi đây có Cung Cấm dành thờ bà.
Tham khảo
- Wikipedia, Mẫu Thượng Thiên: https://vi.wikipedia.org/wiki/M%E1%BA%ABu_Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_Thi%C3%AAn
- Đạo Mẫu, Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên: https://daomau.fandom.com/vi/wiki/M%E1%BA%ABu_%C4%90%E1%BB%87_Nh%E1%BA%A5t_Thi%C3%AAn_Ti%C3%AAn
- Oản cô Tâm, Tìm hiểu sự tích và đền thờ mẫu Cửu Trùng Thiên: https://oancotam.com/mau-cuu-trung-thien/
- Việt Theatre, Sự tích mẫu Cửu Trùng Thiên: https://viettheatre.com/blog/su-tich-mau-cuu-trung-thien
Chấm điểm
