Giải thích câu ngạn ngữ ‘Một lần bất tín vạn sự bất tin’ nói đến phẩm chất quý giá của con người

Người xưa thường có câu “Một lần bất tín vạn sự bất tin”. Đó là một bài học khuyên răn con cháu đời sau sống và làm việc nên đặt chữ tín lên hàng đầu. Vì một khi chúng ta bội tín dù chỉ một lần thì cũng đủ để làm sụp đổ sự tin tưởng mọi người dành cho mình. Hãy cùng bài viết khám phá những ý nghĩa quý báu ẩn giấu đằng sau câu ngạn ngữ trên nhé!

1. Ý nghĩa của câu ngạn ngữ “Một lần bất tín vạn sự bất tin” là gì?

mot-lan-bat-tin-van-su-bat-tin-voh-0
Cha mẹ dạy dỗ chúng ta làm người phải biết giữ chữ tín

Từ khi còn bé, cha mẹ thường hay dạy chúng ta những điều cần thiết để thích ứng với cuộc sống như cử chỉ, hành động, lời ăn tiếng nói sao cho phù hợp với chuẩn mực đạo đức. Đặc biệt, ông cha ta luôn quan niệm rằng nếu muốn thành công thì phải học cách giữ chữ tín, bởi chỉ cần “Một lần bất tín vạn sự bất tin.” 

Theo từ điển Hán Nôm, “bất” ở đây có nghĩa là không. “Bất tín” là không giữ lời, không thực hiện đúng những gì đã hứa. Còn “bất tin” là không tin tưởng, không cho là thật. Ý nghĩa cả câu “Một lần bất tín vạn sự bất tin” là chỉ cần một lần không giữ lời hứa (chữ tín) thì những người bị bạn thất hứa sẽ không còn tin tưởng bạn nữa. 

“Một lần bất tín vạn sự bất tin” là câu ngạn ngữ khuyên chúng ta phải biết giữ lời hứa, giữ chữ tín bởi một khi đánh mất đi lòng tin từ người khác thì rất khó có thể lấy lại được. Mất tiền bạc còn tìm được nhưng lòng tin thì không. Đừng vì cái lợi nhỏ bé trước mắt mà bội tín với một ai đó, cái giá trả phải trả thật sự rất đắt, có khi kéo dài cả cuộc đời.

2. “Một lần bất tín vạn sự bất tin” mang đến bài học gì?

“Một lần bất tín vạn sự bất tin” khẳng định tầm quan trọng của chữ tín trong hành động và lời nói của bản thân. Một khi đã hứa thì nhất định phải thực hiện, ngược lại, không làm được thì cũng đừng nói ra tránh làm mất lòng tin của những người xung quanh. Giữ chữ tín thể hiện sự tôn trọng với người khác và gìn giữ danh dự của mình.

Khi chúng ta thực hiện đúng những gì mình đã nói sẽ làm cho mọi người thêm tin tưởng, quý mến. Sự uy tín giúp chúng ta làm việc gì cũng dễ dàng, thuận tiện vì nhận được sự hỗ trợ nhiệt tình từ những người xung quanh. Nhưng khi bội tín dù chỉ một lần thì chẳng còn ai tin chúng ta, làm việc gì cũng khó. 

Người xưa từng nói, con người cần hội tụ đủ 5 yếu tố của ngũ thường như nhân (nhân từ), nghĩa (chính nghĩa), lễ (lễ độ), trí (trí tuệ), tín (tin tưởng, uy tín). Nếu muốn trở thành một người quân tử đầu đội trời, chân đạp đất và làm nên những điều phi thường thì không được thiếu một trong năm điều trên. Đặc biệt, thiếu chữ tín, lời nói không còn trọng lượng, mọi người sẽ không kính ngưỡng và tôn trọng.

mot-lan-bat-tin-van-su-bat-tin-voh-1
Chữ tín là yếu tố vô cùng quan trọng, quyết định sự thành bại của bản thân

Dù trong hoàn cảnh nào từ cuộc sống cho đến công việc, chữ tín là yếu tố vô cùng quan trọng, quyết định sự thành bại của bản thân. Đặc biệt trong việc kinh doanh, chữ tín là điều kiện tiên quyết để thăng tiến trên con đường sự nghiệp. Chữ tín ở đây không hoa mỹ, cầu kỳ mà nó là sự tin tưởng, tôn trọng lẫn nhau. 

Con người sống ở đời thường lấy sự uy tín làm tiêu chí để đánh giá về đối phương. Bên cạnh đó, khi gặp khó khăn và cần sự ra tay tương trợ của người khác, họ sẽ không nhìn vào vị thế hay địa vị của người đó mà quan tâm mức độ giữ lời hứa, uy tín bản thân đã tích lũy được. Đây được xem là chuẩn mực xây dựng những mối quan hệ bền vững, lâu dài.

3. Đừng trao lòng tin cho những kẻ nói dối và đừng lừa dối những người đã tin

mot-lan-bat-tin-van-su-bat-tin-voh-2
 

Có lẽ trong cuộc sống này, khi bạn trót lỡ lừa dối một ai đó thì chính tay bạn đã đánh đổ, phá hủy lòng tin mà người khác dành cho bạn. Một khi bạn nói dối thì bạn sẽ phải dùng nhiều lời nói dối khác để che đậy cho lần đầu tiên. Điều này cứ lặp đi lặp lại, trở thành một vòng tuần hoàn khiến những người bị lừa dối chịu tổn thương và họ lựa chọn xa lánh, không tin tưởng bạn. Chỉ cần “một lần bất tín” thì “vạn sự bất tin”.

Hiện nay, có rất nhiều người lựa chọn lối sống dối gian, bán rẻ danh dự, nhân phẩm của bản thân để đánh đổi lấy lợi ích nhỏ bé trước mắt. Họ lợi dụng lòng tin của người xung quanh để đạt mục đích của mình. Nhưng những kẻ ấy đâu biết rằng “Một lần bất tín vạn sự bất tin”, chẳng ai dám tin tưởng, nghe theo kẻ đã lừa dối mình vì họ sợ trao nhầm lòng tin cho người không xứng đáng.

Người với người gắn kết với nhau bởi chữ tín, lòng tin và sự chân thành của trái tim. Sự tin tưởng, giữ lời hứa là sợi dây thắt chặt, giúp mọi người gần nhau hơn, sống có tình có nghĩa hơn. Khi ai đó trao trọn lòng tin cho bạn, bạn hãy trân trọng và đừng bao giờ lừa dối họ nhé! Vì xây dựng lòng tin thì rất khó nhưng đạp đổ thì lại vô cùng đơn giản.

4. Tổng hợp những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ nói về lời hứa và chữ tín trong cuộc sống

Ngoài ngạn ngữ “Một lần bất tín vạn sự bất tin” ông cha ta còn để lại cho thế hệ mai sau vô vàn câu ca dao tục ngữ dạy con cháu cách giữ lời hứa, chữ tín trong cuộc sống. Giữ chữ tín là phẩm chất đạo đức quý giá giúp con người rèn luyện được những thói quen tốt. Hãy cùng tham khảo nhé!

  1. Treo đầu dê, bán thịt chó.
  2. Chữ tín còn quý hơn vàng.
  3. Lời nói như đinh đóng cột.
  4. Hứa hươu, hứa vượn.
  5. Rao mật gấu, bán mật heo.
  6. Rao ngọc, bán đá.

mot-lan-bat-tin-van-su-bat-tin-voh-3
 

  1. Quân tử nhất ngôn, tứ mã nan truy.
  2. Mua danh ba vạn, bán danh ba đồng.
  3. Nhất ngôn cửu đỉnh.
  4. Nhất ngôn ký xuất, tứ mã nan truy.
  5. Quân tử nhất ngôn.
  6. Giấy rách còn giữ lấy lề.
  7. Bảy lần từ chối còn hơn một lần thất hứa
  8. Chữ tín còn quý hơn vàng
  9. Lời nói gió bay
  10. Lời nói như đinh đóng cột
  11. Nói một đằng, làm một nẻo
  12. Người sao một hẹn thì nên
  13. Người sao chín hẹn thì quên cả mười
  14. Nói lời phải giữ lấy lời
  15. Đừng như con bướm đậu rồi lại bay
  16. Hay gì lừa đảo kiếm lời
  17. Cả nhà ăn uống, tội trời riêng mang.
  18. Nói chín thì phải làm mười
    Nói mười làm chín kẻ cười người chê

Ngạn ngữ “Một lần bất tín vạn sự bất tin” khuyên chúng ta hãy học cách giữ lời hứa, làm việc gì cũng đặt chữ tín lên trên hết, không nên lừa dối những người đã lựa chọn tin tưởng chúng ta. Bởi người không có chữ tín ắt khó thành người thành công. Hy vọng bản thân của mỗi người sẽ thực hiện được những điều mình đã nói, đã hứa dù là việc đơn giản nhất.

Sưu tầm

Nguồn ảnh: Internet

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *