Địa Chỉ Đi Lễ Cầu Tài Lộc Bình An– Đền Mẫu Đông Cuông
Đền Đông Cuông là ngôi đền cổ nổi tiếng thờ phụng Mẫu Thượng Ngàn trong hệ thống Tứ Phủ. Đền là một địa chỉ hành hương mà các tín đồ Đạo Mẫu cũng như nhân dân thập phương hằng năm chiêm bái để cầu Tài lộc – Bình an.
Đôi Nét Về Đền Đông Cuông
Đền Đông Cuông được biết tới với nhiều tên gọi như Đền Đông, Đền Mẫu Đông Cuông, Đông Quang linh từ, Đền Chầu Đệ Nhị thượng ngàn. Nơi này là một trong hai đền lớn ở thượng lưu sông Hồng, đã tồn tại từ lâu đời, tọa lạc tại thôn Bến Đền, xã Đông Cuông, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Năm 2009, Đền Đông Cuông đã được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia. Đây là di tích lịch sử văn hoá lâu đời, điểm du lịch văn hoá, sinh thái lý tưởng dành cho du khách trong chuyến hành hương về nguồn.
Bên cạnh việc thờ Mẫu Thượng Ngàn và Chầu Đệ Nhị, đền còn là nơi thờ các vị tướng người dân tộc ở địa phương có công với đất nước.
Tuy nhiên, vì đền Mẫu Đông Cuông là chốn tâm linh in dấu rõ nhất về Chầu Đệ Nhị nên có khá nhiều người lầm tưởng rằng Chúa Bà Đông Cuông và Chầu Bà Đệ Nhị là một. Thực tế, đây là hai vị thánh khác nhau. Chúa Bà Đông Cuông hay Mẫu Đông Cuông chính là Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn – Lê Mại Đại Vương Bà Chúa Thượng Ngàn, còn Chầu Bà Đệ Nhị Thượng Ngàn là vị chầu bà thứ hai trong hàng Tứ Phủ Chầu Bà. Chầu cai quản 36 động sơn trang đất trong đó vùng được sắc phong có vùng Đông Cuông. Bản văn của hai bà cũng khác nhau
Kiến Trúc Đền Đông Cuông
Kiến Trúc Đền Đông Cuông
Đền Đông Cuông được xây dựng trên một thế đất rộng. Ngôi đền ngự sát bên đôi bờ sông Hồng, xung quanh là đồng ruộng và núi rừng bao bọc. Sau nhiều lần tôn tạo, sửa sang, đền Đông Cuông ngày nay tuy cổ mà không cũ, tuy hiện đại mà mang đậm tính dân tộc
Từ xa đã khiến du khách nhận ngay được bóng dáng cây Đa khoảng 800 tuổi cạnh ngôi đền. Kiến trúc tại đây giống với đền chùa thời Lý Trần, có kết cấu hình chữ đinh gồm hai tòa đại bái và hậu cung cấm. Tại tòa hậu cung cấm còn bảo lưu hai pho tượng đồng cỡ lớn, một pho tượng mẫu, một pho là quan Hoàng Báo. Còn không gian tòa Tiền đường được bố trí 4 ban phủ tòa thờ và nhiều di vật quý.
Lễ Hội Đền Mẫu Đông Cuông
Hàng năm, ngoài tuần rằm mùng một thập phươn chiêm bái. Vào ngày chính tiếc, Đền còn tổ chức lễ hội mổ trâu tế Mẫu.
Hội Đông Cuông được thực hiện vào thời khắc đầu tiên của ngày Mão đầu năm. Tiếp sau lễ mổ trâu là lễ rước Mẫu sang sông, đây là một trong những lễ chính của lễ hội đền Đông Cuông. Tượng Mẫu lại được rước quay về đền vào đúng 10 giờ và cũng là lúc bắt đầu lễ dâng hương tế Mẫu.
Lúc này, hàng ngàn du khách thập phương và nhân dân trong vùng lần lượt dâng hương cúng lễ, cầu mong những điều may mắn sẽ đến với gia đình, người thân, bạn bè trong cả năm.
Sau phần lễ là phần hội, các hoạt động thi đấu thể thao, trò chơi dân gian như: đẩy gậy, kéo co và các hình thức sinh hoạt mang đậm chất dân gian.
Trong Di sản Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu tại đền Mẫu Đông Cuông nói riêng, có một nghi lễ hết sức đặc biệt là nghi lễ chầu văn – hầu đồng. Đây là một nghi thức tín ngưỡng thực hành đặc trưng nhất của đạo Mẫu. Hàng năm bắt đầu từ tháng Giêng đến tháng 3 Âm lịch và cuối năm vào từ tháng 8 đến hết tháng 12 Âm, các thanh đồng trên mọi miền đất nước thường về đền Đông Cuông để lễ Mẫu và “bắc ghế hầu Thánh”.
Một Số Bản Văn Chầu Đệ Nhị thường dùng trong các vấn hầu
VĂN CHẦU ĐỆ NHỊ
(Bản 1)
Dâng văn tiên chúa thượng ngàn
Đông Cuông – Tuần Quán giáng đàn chứng đây
Trên ngày gió cuốn rung cây
Dưới khe cá lặn chim bay về ngàn
Canh khuya nguyệt lặn sao tàn
Chiếc thoi bán nguyệt khoan khoan chèo vào
Gập ghềnh quán thấp lầu cao
Khi ra núi đỏ lúc nào ngàn xanh
Thượng ngàn Đệ Nhị tối linh
Ngôi cao công chúa quyền hành núi non
Anh linh đã khắp tiếng đồn
Sấm ran mặt bể mưa tuôn đầu ghềnh
Da ngà mắt phượng long lanh
Mặt hoa tươi tốt tóc xanh rườm rà
Nhị hồng tuyết điểm mầu da
Cổ tay tựa ngà đầu vấn tóc mai
Vốn dòng công chúa Thiên Thai
Giáng sinh hạ giới quản cai Thượng Ngàn
Quản cai các lũng các lang
Sơn tinh cầm thú hổ lang khấu đầu
Khắp hoà tam thập lục châu
Chín từng khe suối một bầu tiêu dao
Dong chơi ngàn quế ngàn đào
Khi ra thác cái lúc vào thác con
Chim kêu vượn hót véo von
Chớp bể đồi đoạn mưa nguồn từng cơn
Khi nương gió lúc lại thác gièm
Khi bẻ cành quế khi vin cành hồng
Vui chơi nước nhược non bồng
Phố Cát đền Sòng sông Cả sông Thao
Lân rờn Phượng múa thấp cao
Ngày mây thấp thoáng trăng sao lững lờ
Nón buồm vai quẩy lẵng hoa
Đền kia phủ nọ vào ra chơi bời
Khi thanh vắng lúc lại êm trời
Ngồi trên đỉnh núi ghẹo người Hằng Nga
Tang tính tình thôi đọc lại ca
Bẻ bai giọng Xá ê a giọng Mường
Tiếng Kinh tiếng Mán tỏ tường
Lục châu quan hoả lúi lường líu lo
Dong chơi bát cảnh ngũ hồ
Đua chèo bẻ lái hò dô lại về
Khi chơi ngàn mái ngàn ngàn me
Ngàn giang ngàn nứa trúc tre ngàn vầu
Đôi cô Thổ Mán theo hầu
Cô xe chỉ thắm cô xâu hạt vàng
Sơn Lâm dọn quán bán hàng
Non xanh đủng đỉnh tuyết sương reo hò
Khăn xanh áo lục nhởn nhơ
Khi vào ba dội lúc vô đường chèo
Môi son má phấn mỹ miều
Miệng cười hoa nở mọi chiều mọi hay
Đèn trăng quạt gió màn mây
Bóng thông che tán bóng mai tựa hình
Đi suối lúc lại về ghềnh
Đua chèo tiếng phách tiếng sênh reo hò
Trà liên tâm ba chén tính ưa
Thanh bông hoa quả ngự thừa lại ban
Yêu ai tài lộc chầu ban
Ghét ai chầu quở khôn ngoan được nào
Xem trong sự tích tân la
Vậy nên phúc đẳng hà sa vô cùng
Đệ tử dốc một lòng thành kính
Dâng bản văn trình chầu ngự giáng lâm
Mời chầu giáng phúc từ trung
Khuông phù đệ tử tăng long thọ trường
ĐĂNG KÝ KHÓA HỌC