Người bình thường sử dụng thảo dược ích mẫu có ảnh hưởng gì không?
Khi nào nên dùng cây ích mẫu và sử dụng bao lâu?
Trị các chứng máu ứ sau khi sinh nở
Cây ích mẫu chữa các cơn đau bụng kinh hay kinh nguyệt không đều
Công dụng và lợi ích cho sức khỏe con người của thảo dược cây ích mẫu
Mùa thu hoạch trong năm của cây ích mẫu
Bộ phận dùng làm dược liệu có công dụng tốt nhất của cây ích mẫu
Từ bao đời nay, ích mẫu luôn được biết đến là loại thảo mộc dành riêng cho các chị em phụ nữ và nó đã được ví von thành câu ca dao lưu truyền rộng rãi trong dân gian “Nhân trần, ích mẫu đi đâu/ Để cho gái đẻ đớn đau thế này!”. Vậy tại sao cây ích mẫu được coi trọng như thế? Hãy cùng Apharma đi tìm lời giải đáp nhé!
Giới thiệu về dược liệu cây ích mẫu
Ích mẫu là một loại thảo dược có vị cay đắng đồng thời có tính mát. Dược liệu này có khả năng hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt, đào thải những huyết ứ sau khi sinh đẻ cũng như lưu thông khí huyết. Chính vì thế nên ích mẫu là loài cây không thể nào thiếu đối với các chị em phụ nữ.
-
Tên thường gọi dược liệu: dã thiên ma, tiểu hồ ma, ích minh, ích mẫu, sung úy thảo, hạ khô thảo, ngưu tần, trinh úy, uất xú thảo, khổ đê thảo, thấu cốt thảo, thiên chi ma,
ích mẫu thảo
, suy úy.
-
Tên khoa học: Herba leonuri Heterophylli. Leonurus Heterophyllus Sweet
-
Thuộc họ: Hoa môi
Hình ảnh cây ích mẫu trong tự nhiên
Mô tả về thảo dược ích mẫu
Đặc điểm nhận biết cây ích mẫu
Ích mẫu là loại cây thân thảo có những đặc điểm sau:
-
Có chiều cao trong khoảng từ 0.6 – 1 m.
-
Thân loại thảo dược này thẳng đứng, hình vuông, ít nhánh và đặc biệt được bao phủ bởi một lớp lông ngắn.
- Lá ích mẫu
mọc đối hình dạng khác nhau tùy thuộc vào từng vị trí: lá mọc ở gốc sẽ có cuống dài cùng phiến lá hình tim với những răng cưa ở mép lá, còn phần lá ở thân cuống ngắn hơn và xẻ sâu thành các thuỳ có răng cưa, phần lá trên cùng hầu như không có cuống cũng như thuỳ.
-
Phần
hoa ích mẫu
thì thường mọc ở các kẽ lá có màu hồng hoặc tím hồng. Mùa hoa vào khoảng tháng 3 đến tháng 5.
-
Quả kích thước nhỏ khoảng 2,5 mm màu xám nâu, dạng ba cạnh thường xuất hiện vào tầm tháng 6-7.
Khu vực cây ích mẫu sinh trưởng
Dược liệu này thường mọc hoang ở các ruộng hoang, nơi đất cát ven sông hay ven những con suối ở một số nước như: Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Thái Lan,…
Bộ phận dùng làm dược liệu có công dụng tốt nhất của cây ích mẫu
Toàn bộ các bộ phận của cây ích mẫu đều được sử dụng làm thuốc. Theo đó được chia thành 2 vị thuốc như sau:
-
Tất cả phần thân cùng lá khô được gọi là : Ích mẫu thảo
-
Còn quả thảo dược này phơi khô gọi là vị: Sung úy tử
Hình ảnh cây ích mẫu khô
Phương pháp thu hái, sơ chế và bảo quản
Đối với loại dược liệu này thì thông thường người ta sẽ thu hái khi cây chớm ra hoa và thường cắt chừa lại một đoạn gốc để cây có thể sinh trưởng tiếp.
Sau khi thu hái thì đem đi sấy hoặc phơi nắng và bảo quản nơi khô ráo tránh tình trạng ẩm mốc.
Thời hạn dùng ích mẫu kể từ khi sơ chế
Cây ích mẫu khô thường bảo quản trong túi bóng kín và đặc biệt không có hiện tượng ẩm mốc, hư hại côn trùng cắn thì vẫn sử dụng bình thường.
Cách phân biệt thành phẩm tốt
Nên chọn những cây có chiều cao từ 0.6m đến 1m và đang trong giai đoạn ra hoa.
Mùa thu hoạch trong năm của cây ích mẫu
Thu hoạch vào mùa hè khoảng tháng 5 đến tháng 6 là thời điểm thích hợp để cắt lấy cây. Còn trong trường hợp lấy quả ta nên thu hái vào cỡ tháng 8 đến tháng 10 khi hoa trên cây ích mẫu đã tàn hết.
Thành phần cây ích mẫu
Cây ích mẫu chứa trong mình vô vàn chất rất hữu ích trong việc chữa bệnh cho con người. Kể đến như:
-
Alkaloids gồm các hoạt chất: leonurin, leon uridine, stachydrine.
-
Iridoid glycosides: ajugol, galiridoside
-
Flavonoids: rutin, kaempferol, quercetin, apigenin, genkwanin
-
Diterpenes: prehispanolone, hispanolone preleoheterin, leoheterin.
-
Chứa tinh dầu: 1-octen-3-ol, 3-octanol, 3-octanol, β-ocimene, oxide, humulene,…
-
Bên cạnh đó còn có nhiều acid hữu cơ: lauric acid, oleic acid, acid, linolenic acid, stearic acid, fumaric acid, linoleic, arachidic acid, palmitic acid.
-
Một số chất khác: phytol, lauramide,..
Phương pháp bào chế và sử dụng cây ích mẫu
Thảo dược ích mẫu thường được rửa sạch rồi đem cắt nhỏ tẩm cùng với giấm hoặc rượu. Tiếp đến đem sao vàng hoặc cũng có thể nấu thành cao. Tuy nhiên cần lưu ý một điểm đó là tuyệt đối không dùng nồi sắt bởi nó có thể khiến thuốc mất đi công dụng.
Vị thuốc dược liệu ích mẫu
– Ích mẫu được biết đến với:
-
Tính vị: Vị hơi cay, đắng, không độc và có tính hàn.
-
Quy kinh: Vào Kinh Can, Tâm bào, Tỳ, Thận.
– Liều dùng thông thường: 6g đến 12g tuỳ thuộc vào từng công dụng.
– Ích mẫu là loại mộc dược lành tính không có tình trạng xảy ra độc tính khi dùng quá liều lượng nhưng để đảm bảo tính hiệu quả chữa trị thì ta nên dùng đúng liều được chỉ định.
Công dụng và lợi ích cho sức khỏe con người của thảo dược cây ích mẫu
Lợi ích cây ích mẫu mang đến:
-
Nói đến ích mẫu nghĩ ngay đến khả năng điều hoà kinh nguyệt, bồi bổ khí huyết ở phụ nữ.
-
Ngoài ra, hỗ trợ giảm nhanh cơn đau bụng kinh, kinh bế, trị các chứng máu ứ sau khi sinh nở, tắc sữa.
-
Hạt cây ích mẫu được dùng rất nhiều vào thuốc phụ khoa, giúp dạ con nhanh co lại, co tử cung và đặc biệt làm thuốc lợi tiểu vô cùng hiệu quả.
-
Bên cạnh đó, còn chữa các bệnh lý như: mụn nhọt, rôm sảy, trĩ, giải độc đặc biệt còn trị chứng phù do cầu thận viêm mạn và cả căn bệnh huyết áp cao.
-
Một
công dụng cây ích mẫu
mang đến ít ai biết đến đó chính là giúp trị tàn nhang.
Cây ích mẫu giúp điều trị chứng rối loạn kinh nguyệt, đau bụng kinh hiệu quả
Những kiêng kị và bí quyết dùng cây ích mẫu hiệu quả
Có thể nói ích mẫu là một trong những loại thảo dược quý chữa vô số bệnh tuy nhiên tuyệt đối không dùng với những trường hợp sau đây:
-
Không dùng khi đang mang thai.
-
Bệnh nhân bị chứng máu khó đông bởi thảo dược này có thể tăng nguy cơ chảy máu.
-
Dùng lượng vừa đủ để tránh những biểu hiện như mệt mỏi, tiết mồ hôi,..
-
Những người có tình trạng huyết hư nhưng không có ứng huyết.
-
Tuyệt đối nghiêm cấm việc tự ý kết hợp
thuốc trị bệnh phụ khoa
với ích mẫu.
Các bài thuốc dân gian quý từ cây ích mẫu
Cây ích mẫu chữa các cơn đau bụng kinh hay kinh nguyệt không đều
-
Cần chuẩn bị: Ích mẫu khô, Xích Thược, Đương quy mỗi thứ 10g cùng với 5g Mộc hương.
-
Dùng như sau: Đem toàn bộ nguyên liệu đã chuẩn bị đem phơi khô rồi tán thành bột sau đó dùng bột pha với nước uống.
Dùng bồi bổ khí huyết, điều hòa kinh nguyệt
-
Ta cần có: Ích mẫu khoảng 80g, củ gấu cùng ngải cứu mỗi loại 40g, nga truật 60g và hương nhu 30g.
-
Thực hiện: Đem toàn bộ nguyên liệu đi sao vàng rồi tán bột nhào thành những viên nhỏ. Dùng mỗi ngày 3 lần và lần 20 viên.
Bài thuốc trị tắc ti sữa
Đem 20g ích mẫu khô tán thành bột rồi hòa với một ít nước, tiếp đến bôi lên vú.
Cây ích mẫu chữa tàn nhang
Chúng ta chỉ cần lấy một ít ích mẫu rửa sạch rồi sắc lên lấy nước rửa mặt mỗi ngày 2 lần. Sau một thời gian kiên trì các vết tàn nhang sẽ dần dần biến mất.
Trị các chứng máu ứ sau khi sinh nở
Lấy 1 nắm ích mẫu rửa sạch giã lấy nước cốt và sử dụng 1 chén mỗi ngày.
Bí quyết sử dụng thảo dược hiệu quả nhất kèm chế độ vận động phù hợp tốt cho sức khỏe
Phụ thuộc vào từng loại bệnh lý cũng như tình trạng sức khỏe mà chúng ta có những cách uống cây ích mẫu khác nhau. Theo đông y thường sử dụng dưới dạng sau:
- Cây ích mẫu ngâm rượu
: Cứ 10kg ích mẫu ta cho 3kg rượu trộn đều, ủ một đêm. Tiếp đến lấy hỗn hợp trên đem sao cho tới khi có màu hơi đen.
-
Tẩm giấm: Dùng theo tỷ lệ (1 giấm : 5 ích mẫu) sau khi trộn ủ đem sao vàng.
Đi kèm việc sử dụng các bài thuốc chữa trị thì chúng ta cần thường xuyên rèn luyện thể dục để nâng cao sức đề kháng từ đó giúp cơ thể luôn khỏe mạnh.
Khi nào nên dùng cây ích mẫu và sử dụng bao lâu?
Người bình thường sử dụng thảo dược ích mẫu có ảnh hưởng gì không?
Dược liệu này có khả năng đẩy các ứ huyết trong cơ thể và sinh huyết mới cũng như hoạt huyết điều kinh chính vì thế nên cần tham khảo ý kiến thầy thuốc trước khi dùng để đảm bảo không gặp phải những tác dụng không mong muốn. Có thể uống ích mẫu dưới dạng thuốc sắc hoặc dạng cao hàng ngày từ 6–12g.
Cách lựa chọn nơi bán và sản phẩm chất lượng tốt
Trước thực trạng thuốc giả, thuốc kém chất lượng trôi nổi khắp nơi trên thị trường gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe cũng như hiệu quả loại dược liệu này mang lại. Chính vì thế nên, chúng ta cần nên lựa chọn những công ty, phòng khám đông y uy tín, chất lượng, nguồn gốc xuất xứ thảo dược rõ ràng và đặc biệt có giấy phép hoạt động.
Với những chia sẻ trên đây của nhà thuốc Apharma hy vọng đã mang đến cho bạn đọc một cái nhìn tổng quát nhất về cây ích mẫu để từ đó có thể sử dụng một cách tối ưu nhất.
