1. Khi nào cần tránh thai khẩn cấp?
Theo WHO, cách tránh thai khẩn cấp (emergency contraception) là phương pháp tránh thai có thể được sử dụng sau khi quan hệ tình dục không an toàn. Phương pháp này được WHO khuyến cáo sử dụng trong vòng 72 giờ với thuốc tránh thai khẩn cấp; hay trong vòng 5 ngày với đặt vòng tránh thai; hoặc 1 dạng thuốc tránh thai khẩn cấp khác sau giao hợp không an toà; và hiệu quả sẽ cao hơn nếu chúng được sử dụng sớm sau khi thực hiện hành vi giao hợp.
Cách tránh thai sau khi quan hệ 24h thường dùng trong các trường hợp sau:
-
Sau khi quan hệ tình dục không có biện pháp tránh thai an toàn.
- Các biện pháp tránh thai an toàn bị sự cố nên không phát huy tác dụng ( bao cao su bị rách, tụt).
-
Quên uống thuốc tránh thai hàng ngày theo thời gian quy định.
-
Bị cưỡng bức, ép buộc quan hệ tình dục.
- Bong, vỡ, rách, hoặc cắt bỏ sớm màng ngăn hoặc nắp cổ tử cung.
- Không rút được (ví dụ như xuất tinh vào âm đạo hoặc trên cơ quan sinh dục ngoài).
- Viên hoặc phim diệt tinh trùng không tan chảy trước khi giao hợp.
Cách tránh thai sau khi quan hệ 24h bao gồm hai phương pháp chính: đặt vòng tránh thai hoặc uống thuốc tránh thai khẩn cấp.
2. Cách tránh thai sau khi quan hệ 24h bằng đặt vòng tránh thai
2.1 Vòng tránh thai (IUD) là gì?
Vòng tránh thai (the intrauterine device – IUD) là dụng cụ nhỏ bằng nhựa dẻo hình chữ T, có sợi đồng nhỏ quấn xung quanh. Vòng sẽ được đặt vào tử cung với mục đích ngăn tinh trùng gặp trứng; hay thay đổi môi trường trong tử cung gây phản ứng viêm ngăn cản trứng đã thụ tinh làm tổ. Vòng tránh thai có thể dùng như một biện pháp tránh thai lâu dài.
Trong trường hợp tránh thai khẩn cấp, cần đặt vòng trong vòng 5 ngày kể từ khi quan hệ không an toàn. Thời hạn của vòng tránh thai có thể lên đến 10 năm. Vì vậy, sau khi dùng với mục đích tránh thai khẩn cấp; bạn vẫn có thể để vòng trong tử cung để tiếp tục ngừa thai.
2.2 Hiệu quả của cách tránh thai sau khi quan hệ 24 bằng vòng tránh thai
Cách tránh thai sau khi quan hệ 24h bằng vòng tránh thai có hiệu quả không? Khi vòng tránh thai được đặt vào trong vòng 120 giờ kể từ khi quan hệ không có biện pháp bảo vệ; vòng tránh thai có hiệu quả ngừa thai cao. Tuy nhiên trên thực tế, các bác sĩ rất ít khi áp dụng phương pháp này trong trường tránh thai khẩn cấp. Vẫn là ưu tiên đặt vòng khi chắc chắn bạn không có thai nha.
Sau khi đặt vòng vào, phụ nữ có thể tiếp tục sử dụng vòng tránh thai như một biện pháp tránh thai liên tục hoặc có thể chọn thay đổi biện pháp tránh thai khác.
3. Cách tránh thai sau khi quan hệ 24h với thuốc tránh thai khẩn cấp
3.1 Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp
Cách tránh thai sau khi quan hệ 24h bằng thuốc sẽ giúp trì hoãn hoặc ngăn không cho trứng rụng.
WHO khuyến cáo 3 loại thuốc tránh thai khẩn cấp bao gồm:
- Thuốc tránh thai khẩn cấp có chứa ulipristal acetate (UPA):
Đây là loại thuốc kê đơn. Ulipristal hoạt động bằng cách tác động lên hormone progesterone; trì hoãn việc rụng trứng. Thuốc chứa Ulipristal có thể sử dụng trong vòng 5 ngày sau khi quan hệ không bảo vệ mà không làm giảm hiệu quả của thuốc.
- Thuốc tránh thai khẩn cấp có chứa levonorgestrel (LNG): Thuốc hoạt động bằng cách ngăn cản sự rụng trứng; ngăn chặn trứng đã thụ tinh bám vào niêm nạc tử cung.
- Sử dụng thuốc tránh thai đường uống kết hợp (combined oral contraceptive pills – COCs).
Hiện nay, có hai nhãn hiệu thuốc tránh thai khẩn cấp được NHS khuyên dùng đó là Levonelle hoặc ellaOne.