Chứng khoán là một trong những kênh đầu tư sinh lời hấp dẫn tại Việt Nam và nhiều nước trên thế giới. Chính mức sinh lời không giới hạn của chứng khoán đã thu hút được nhiều người mới tham gia. Bài viết sau đây hướng dẫn cách chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu? Những bước cần thực hiện để bắt đầu tham gia thị trường và kiến thức cơ bản cần phải biết cho người mới.
Thông tin cơ bản về chứng khoán
Chứng khoán và đầu tư chứng khoán
Chứng khoán là tài sản tài chính có thể giao dịch mua bán được, nó thể hiện quyền sở hữu tài sản, cổ phần, vốn góp đối với một tổ chức. Chứng khoán tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau như chứng khoán vốn (cổ phiếu), chứng khoán nợ (trái phiếu, giấy nợ…) và chứng khoán phái sinh.
Đầu tư chứng khoán là các hoạt động tìm kiếm lợi nhuận từ sự chênh lệch giữa giá mua và giá bán chứng khoán, cổ tức của doanh nghiệp sau thời gian tổ chức hoạt động sinh lợi nhuận. Bạn cũng nên nghiên cứu tài chính, báo cáo doanh nghiệp định kỳ.
Các sàn giao dịch tại Việt Nam
Các hoạt động mua bán trao đổi chứng khoán được thực hiện trên sàn chứng khoán. Hiện có 3 sàn chứng khoán tại Việt Nam, đó là sàn chứng khoán Hồ Chí Minh (HOSE), sàn chứng khoán Hà Nội (HNX) và sàn chứng khoán UpCom.
Các sàn chứng khoán không hoạt động 24/7 mà được quy định những khung thời gian hoạt động. Trong một ngày giao dịch sẽ được chia làm 2 phiên, phiên sáng bắt đầu từ 9h00 sáng và kết thúc lúc 11h30, sẽ có thời gian nghỉ trưa giữa 2 phiên. Phiên chiều bắt đầu lúc 13h00 và kết thúc ngày giao dịch lúc 15h00. Sàn chứng khoán hoạt động từ thứ 2 tới thứ 6, nghỉ 2 ngày cuối tuần và các ngày lễ tết theo quy định tại Việt Nam.
Khám phá:
Các nguyên tắc dành cho nhà đầu tư mới trong đầu tư giá trị
Cách xem báo cáo tài chính của các công ty niêm yết đầy đủ và mới nhất
Nên mở tài khoản chứng khoán công ty nào
Các phiên giao dịch của thị trường
Phiên khớp lệnh định kỳ: Thị trường dành ra 15 phút đầu tiên và 15 phút cuối cùng của ngày giao dịch để xác định mức giá mở cửa và giá đóng cửa của thị trường, được gọi là phiên khớp lệnh định kỳ, hay còn gọi là phiên ATO (phiên khớp lệnh định kỳ xác định mức giá mở cửa – At the open) và phiên ATC (phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa – At the close).
Trong phiên này, các lệnh mua bán được nhập liên tục vào hệ thống trong 15 phút, nhưng không khớp lệnh ngay. Mà sẽ khớp lệnh sau khi kết thúc 15 phút, và giá khớp lệnh sẽ được xác định tại mức giá có khối lượng khớp lệnh là cao nhất.
Phiên khớp lệnh liên tục: Đây là phiên mà các lệnh mua bán được nhập vào hệ thống và khớp lệnh ngay. Khi tham gia phiên, nhà đầu tư thường dùng lệnh LO (limit order), là loại lệnh đặt mua hoặc bán tại một mức giá bạn chọn hoặc giá tốt hơn (nghĩa là giá thấp hơn đối với lệnh mua, hoặc giá cao hơn đối với lệnh bán).
Cách đọc bảng điện chứng khoán cơ bản
Với kênh trực tuyến, chứng khoán cho người mới bắt đầu nên tập làm quen với bảng điện. Bảng điện chứng khoán là nơi niêm yết giá mua, giá bán và khối lượng mua bán tương ứng của các loại chứng khoán, cũng như khối lượng giao dịch chứng khoán, Bảng điện chứng khoán còn thể hiện diễn biến thị trường tăng hoặc giảm của từng phiên.
Các màu sắc cần biết:
Màu vàng: giá tham chiếu là giá mở cửa của ngày giao dịch
Màu tím: giá trần, mức tăng tối đa của cổ phiếu trong ngày giao dịch
Màu xanh lam: giá sàn, mức giảm tối đa của cổ phiếu trong ngày giao dịch
Màu xanh lá cây: khi giá cổ phiếu đang tăng so với giá tham chiếu
Màu đỏ: khi giá cổ phiếu giảm so với giá tham chiếu
Biên độ giao dịch:
Đối với sàn HOSE: mức giá của chứng khoán sẽ tăng không quá 7% và mức giảm giá cũng không được quá 7% trong một ngày giao dịch.
Đối với sàn HNX: mức giá của chứng khoán sẽ tăng không quá 10% và mức giảm giá cũng không được quá 10% trong một ngày giao dịch.
Các chỉ số đại diện:
VN-Index: chí số đại diện cho diễn biến tại sàn HOSE
VN30-Index: chỉ số đại diện cho 30 cổ phiếu vốn hoá lớn nhất trên sàn HOSE
HNX-Index: chí số đại diện cho diễn biến tại sàn HNX
UPCOM: chí số đại diện cho diễn biến tại sàn UPCOM
Những bước cần thực hiện khi chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu
Mở tài khoản chứng khoán
Người mới bắt đầu chơi chứng khoán cần có 1 tài khoản để giao dịch trên thị trường chứng khoán. Hiện có rất nhiều công ty chứng khoán mời chào mở tài khoản để giao dịch chứng khoán. Chúng ta cần tìm hiểu kỹ và lựa chọn các công ty uy tín, có thị phần lớn trong ngành và có bộ phận hỗ trợ tốt cho người mới tham gia.
Bạn cần chuẩn bị chứng minh nhân dân / thẻ căn cước công dân, tài khoản ngân hàng, khi tham gia mở tài khoản chứng khoán.
Internet và công nghệ phát triển đã giúp cho việc mở tài khoản chứng khoán trực tuyến được thuận tiện và dễ dàng xác thực danh tính của người mới.
Chuyển tiền vào tài khoản để bắt đầu giao dịch
Sau khi mở tài khoản thành công, bạn cần chuyển tiền, hay còn gọi là vốn đầu tư vào tài khoản chứng khoán để bắt đầu giao dịch.
Tuỳ mỗi công ty chứng khoán, sẽ có nhiều hình thức chuyển tiền vào tài khoản chứng khoán, như nộp tiền mặt, chuyển khoản trực tuyến vào số tài khoản ngân hàng được chỉ định.
Thực hiện giao dịch đầu tiên
Khi đã có tiền mặt trong tài khoản, bạn đã có thể bắt đầu giao dịch ngay. Bạn chọn cổ phiếu muốn đầu tư, sau đó lập phiếu lệnh, chọn lệnh mua/bán, xác định khối lượng cần mua/bán và tổng giá tiền giao dịch, sau đó xác nhận. Có một nền tảng tốt sẽ thuận lợi hơn cho người mới bắt đầu
Khi phiếu lệnh được nhập vào hệ thống, sẽ ở trạng thái chờ thực hiện, nếu có lệnh mua/bán thỏa điều kiện sẽ khớp lệnh và hoàn tất giao dịch.
