Có một câu nói rất hay thế này, “trong cuộc sống hãy học cho mình chữ “TỰ”, đó là tự khóc tự lau, tự đau tự chịu, tự bước đi trên con đường của mình và tự lập trong cuộc sống. Điều đó cho thấy, tự lập là một đức cần thiết đối với bản thân mỗi người. Và ngàn đời này, ông cha ta đã đúc kết được rất nhiều những câu ca dao tục ngữ về tính tự lập để truyền bá cho các thế hệ sau.
1. Những câu thành ngữ, tục ngữ nói về tính tự lập
Vì tự lập là một đức tính mà con người cần được giáo dục từ khi còn nhỏ. Cho nên, những câu tục ngữ về tự lập chính là những bài học sâu sắc, ý nghĩa nhưng vô cùng ngắn gọn, đơn giản, dễ hiểu để có thể dễ dàng truyền đạt cho con cháu.
Dưới đây là một số câu tục ngữ thành ngữ tự lập được lưu truyền từ nhiều thế hệ:
- Có thân phải tự lập thân.
Ý nghĩa: Phải biết tự lo lắng, quan tâm tới chính bản thân mình, không nên ỷ lại, dựa dẫm vào ai. Với những người trưởng thành phải biết tự lập, không dựa dẫm vào cha mẹ, gia đình
- Muốn ăn phải lăn vào bếp.
Ý nghĩa: Sự lười biếng xưa nay không tạo ra được bất kỳ một giá trị nào. Ở đời, phải cho đi trước rồi mới nhận lại sau. Muốn tồn tại phải hiểu hoàn cảnh mình đang sống, không chịu hòa nhập thì sẽ sớm bị đào thải thôi.
- Giúp lời, không ai giúp của; giúp đũa, không ai giúp cơm.
Ý nghĩa: Chẳng có ai giúp đỡ hoàn toàn cho mình trong việc gì cả, nếu giúp cũng chỉ một phần, phải tự mình giải quyết mọi công việc của bản thân, tự lập trong mọi vấn đề thì mới có thể thành công trong cuộc sống.
- Tự lực cánh sinh.
Ý nghĩa: Tự lực cánh sinh có nghĩa là biết tự chủ lao động bằng trí tuệ và bàn nay để tạo lập đời sống và phát triển.
- Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ.
Ý nghĩa: Chỉ những người chăm chỉ làm việc, lao động sẽ có cái để ăn, được ấm no, đầy đủ. Nếu không chịu lao động, nếu lười biếng thì không có cái ăn, không có gì để sống, cuộc sống sẽ khổ sở, thiếu thốn.
- Ăn 1 mình đau tức, làm 1 mình cực thân.
Ý nghĩa: Khi tự lập thì chắc chắn sẽ phải trải qua nhiều khổ “cực thân”, nhưng khi tạo ra được thành quả, trải qua nhiều sóng gió trong cuộc sống thì bạn sẽ trưởng thành.
- Hữu thân hữu khổ.
Ý nghĩa: Con người cần phải tự độc lập, chịu đựng, vượt qua những thử thách khó khăn để có được những kết quả tốt đẹp. Nếu có được sự tự chủ thì sẽ vượt qua mọi khó khăn thử thách và đạt được những kết quả tốt đẹp về tinh thần cũng như về vật chất.
- Đầu người nào tóc người ấy.
Ý nghĩa: Cuộc sống của người nào thì người đó phải tự lo, tự quyết định, đừng trông chờ vào người khác giải quyết giúp mình.
- Có trời cũng phải có ta.
Ý nghĩa: Nói về quy luật cuộc sống, chúng ta thành công là do nhiều yếu tố khác nhau. Nhưng ngoài sự tác động của yếu tố bên ngoài thì chúng ta cần phải biết nguyên nhân chủ yếu chính giúp chúng ta thành công là do chính bản thân chúng ta đã không ngừng nỗ lực phấn đấu.
- Có thân phải khổ, có khổ mới nên thân.
Ý nghĩa: Trong cuộc sống trải qua nhiều chông gai, vấp ngã trong cuộc sống thì con người chúng ta mới có thể trưởng thành, tự lập được.
- Tự lực tự cường.
Ý nghĩa: Nói về tính tự tập là một trong những phẩm chất quan trọng, đáng quý của con người, mỗi chúng ta cần phải cố gắng rèn luyện cho mình những phẩm chất đạo đức, quan trọng và đáng quý.
- Ăn đói qua ngày, ăn vay nên nợ.
Ý nghĩa: Thà chịu đói, chịu khổ rồi cố gắng vượt qua còn hơn là trông dựa, nhờ vả người khác để mang công nợ.
- Có thân thì lo.
Ý nghĩa: Phải biết tự lo cho bản thân mình, thân là của mình không dựa dẫm vào ai. Đối với người trưởng thành phải biết tự lập, không dựa dẫm vào gia đình…
2. Những câu ca dao nói về tự lập
Đức tính tự lập không chỉ xuất hiện trong các câu tục ngữ mà nó còn được thể hiện qua nhiều câu ca dao. Thông qua những câu ca dao về tự lập sẽ giúp bạn có thêm nhiều sức mạnh để tự làm mọi thứ mà không phải dựa dẫm hay trông đợi vào người khác.
- Giàu người ta chẳng có tham,
Khó khăn ta liệu ta làm ta ăn.
Ý nghĩa: Không so sánh với người khác, tự bản thân cố gắng trong khả năng của mình.
- Có khó mới có miếng ăn
Không dưng ai dễ đem phần đến cho.
Ý nghĩa: Muốn nhắc nhở người sau phải biết tự mình lao động, tự mình nỗ lực để nuôi sống chính mình, phải có làm mới có ăn. Và thành quả lao động cần phải đến từ chính sự nỗ lực của chính bản thân mình chứ đừng nên dựa dẫm vào bất kỳ ai khác.
- Nước lã mà vã nên hồ
Tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan.
Ý nghĩa: Muốn nói rằng thành quả có được từ chính những nỗ lực của bản thân thì càng đáng quý, đáng trân trọng.
- Làm người ăn tối lo mai
Việc mình hồ dễ để ai lo lường.
Ý nghĩa: Phải có trách nhiệm với bản thân, gia đình và mọi người xung quanh. Ngoài ra, trong tất cả mọi việc chúng ta phải biết tự làm lấy, không dựa dẫm vào ai cả.
- Bàn tay ta làm nên tất cả
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.
Ý nghĩa: Người tự lập luôn tự dựa vào sức lao động chân chính của mình để có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
- Làm trai cố chí lập thân
Rồi ra gặp hội phong vân cũng vừa
Nên ra tay kiếm tay cờ
Chẳng nên thì chớ, chẳng nhờ tay ai. - Khi ăn chẳng nhớ đến ai
Đến khi chết bỏng cứ tai mà rờ!
Ý nghĩa: Là câu ca dao về tự lập trong ăn uống. Bạn keo kiệt chỉ nghĩ đến mình chẳng nhớ đến ai, thì khi có việc gì cần sự giúp đỡ thì chẳng ai giúp bạn cả. Cuộc sống là vậy “có qua có lại mới toại lòng nhau”.
Tự lập chính là chiếc “chìa khóa vàng” để bạn khởi nguồn mọi thành công, cũng là đức tính quý báu mà ai cũng cần phải có. Hy vọng với những câu ca dao tục ngữ về tự lập được chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn có thể mạnh mẽ, tự tin với những quyết định của mình và vững vàng hơn trước những khó khăn đang gặp phải.
Sưu tầm
Nguồn ảnh: Internet
